11.ΙΝΔΟΥΙΣΜΟΣ Κάρμα και Μετενσάρκωση στην Ινδική Φιλοσοφία Το σύστημα της κάστας Τα βασικά πιστεύω του Ινδουισμού Ο δρόμος για τη νιρβάνα Οι κοσμικές εποχές στον Ινδουισμό Κοινά σημεία και διαφορές Ινδουισμού και Χριστιανισμού Ο άνθρωπος είναι ομοίωμα του Θεού ή φαινομενικό, εφήμερο ον; Τα κύρια σημεία των νέων αποκαλύψεων είναι τα εξής : 1. Το ΕΙΝΑΙ του Θεού 2. Η Αρχέγονη Πνευματική Δημιουργία 3. Η Υλική Δημιουργία 4. Η βάση του κόσμου είναι Πνευματική 5. Ο Σκοπός της Ζωής 6. Η Κατάληξη αυτής της Εξέλιξης είναι ο Άνθρωπος 7. Ο Ιησούς Χριστός Το Νόημα και ο Σκοπός της Ανθρώπινης Ύπαρξης Ο Στόχος του Θεού Όλη η πλάση είναι ένα σχολείο Η ζωή αυτών που έφθασαν στην τελείωση Διάφορα χαρίσματα του πνεύματος Αέναη αύξηση των δυνάμεων και της μακαριότητας Η υπεροχή των ανθρώπων της γης Ο ουράνιος γάμος

 

Οι ίδιοι οι Ινδοί ονομάζουν την πίστη τους «Sanatana Dharma» που σημαίνει αιώνιος νόμος ή αιώνια διδασκαλία ή θρησκεία. Στη συνέχεια θα διαπιστώσουμε ότι οι νόμοι της στην ουσία έχουν πολύ λίγο να κάνουν με θρησκεία.

Στην πραγματικότητα ο ινδουισμός είναι ένα πολύχρωμο μωσαϊκό το οποίο συναποτελείται από πολλές διαφορετικές έως και συγκρουόμενες πίστεις. Αυτό που πιστεύει ο ένας ινδουιστής δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το πιστεύει και ο άλλος. Αυτό που είναι ιερό για τον έναν, είναι αδιάφορο για τον άλλον. Ενώ ορισμένοι απαγορεύουν την κρεοφαγία για λόγους σεβασμού προς τη ζωή, άλλοι που την θεωρούν φυσιολογική, θυσιάζουν ζώα και τρώνε κρέας. Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο η πίστη σε ένα χωριό να διαφέρει ριζικά από την πίστη στο γειτονικό χωριό.

Η ινδουιστική σκέψη χωρά τα πάντα και όχι μόνο περίπλοκες φιλοσοφίες. Ακόμη και οι πιο απλοϊκές και πρωτόγονες μορφές λατρείας είναι δεκτές, όπως π.χ. η λατρεία πιθήκων ή αρουραίων σε ναούς που τους είναι ειδικά αφιερωμένοι. Βασικά ο ινδουισμός δεν αποκλείει τίποτα και κανέναν. Είναι ένας μεγάλος ωκεανός που απορροφά τα πάντα. Γι’ αυτό ένας αυθεντικός ινδουιστής μπορεί θεωρητικά τουλάχιστον να ενστερνιστεί οποιαδήποτε άλλη θρησκεία παράλληλα με τη δική του.

Ο ινδουισμός συγκεντρώνει ένα τόσο ευρύ φάσμα πίστεων και εθίμων που είναι δύσκολο να διακρίνει κάποιος τον κοινό παρανομαστή τους. Άλλωστε για αυτόν το λόγο πολλοί υποστηρίζουν ότι ο ινδουισμός είναι πιο πολύ μία μορφή πολιτισμού παρά θρησκευτική πίστη.

Γι’ αυτό έχει ενδιαφέρον να δούμε τι ορισμό δίνει για τον εαυτό του ο ίδιος ο ινδουισμός, τον οποίον κάποιος Ευρωπαίος διανοητής παρομοίασε με ένα μουσείο θρησκειών, όπου συνυπάρχουν όλες οι εποχές της θρησκευτικής ιστορίας της Ινδίας.

Ταυτόχρονα είναι ενδιαφέρον να δούμε πού οφείλεται η έλξη που ασκεί αυτός ο πολιτισμός στον ευρω-αμερικανικό χώρο. Χιλιάδες Ευρωπαίοι και Αμερικανοί κουρασμένοι από το Δυτικό πολιτισμό συρρέουν εδώ και δεκαετίες προς την ινδική χερσόνησο και αντίστροφα αμέτρητες ινδικές διδασκαλίες σωτηρίας κατακλύζουν συστηματικά το Δυτικό κόσμο. Εύλογο είναι επομένως το ερώτημα για το πώς εξηγείται αυτή η απήχηση και συγκεκριμένα ποιες ανάγκες της μεταχριστιανικής, μεταβιομηχανικής κοινωνίας καλύπτει ο ινδουισμός.

Στο τέλος αυτού του κεφαλαίου θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μία εκτενέστερη απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα.

Ας δώσουμε τώρα το λόγο στο γνωστό θρησκειολόγο Helmuth von Glasenapp που έγραφε για τον ινδουισμό στα μέσα του 20ου αιώνα:

«Εξ αιτίας της ποιότητος της θρησκείας του Ινδουισμού ο οποίος έχει «αναπτυχθεί» σιγά-σιγά και δεν έχει ιδρυθεί, προκύπτει το συμπέρασμα ότι ο Ινδουισμός δεν έχει ένα δογματισμό σταθερά διαγεγραμμένο με την έννοια που τον έχουν ο Βουδισμός και οι θρησκείες της ιστορικής αποκαλύψεως του Θεού. Πραγματικά δεν επιβάλλει στους οπαδούς του ούτε την πίστη σ’ έναν υπερκόσμιο θεό, ο οποίος δημιούργησε μ’ έναν τρόπο τέλεια καθορισμένο τον κόσμο και τον κυβερνά και ο οποίος εμφανίστηκε μέσα στην ιστορία σαν ένας νομοθέτης και πήρε για μία μόνο φορά μία γήινη μορφή, ούτε και επιβάλλει την άρνηση της υπάρξεως ενός προσωπικού οδηγού του κόσμου όπως πρεσβεύει ο Βουδισμός. Αντίθετα, εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από τον καθένα προσωπικά να είναι άθεος, πανθεϊστής ή θεϊστής, ή να θεωρεί τον Βισνού ή τον Σίβα ως τον οδηγό του κόσμου. Επίσης δεν υπάρχει καμιά θεωρία καθορισμένη όσον αφορά την προέλευση του κόσμου ή τα υλικά ή άϋλα συστατικά του, την φύση της ψυχής και τις σχέσεις της με το σώμα κ.λπ., η οποία να επιδιώκει να αποκτήσει έναν χαρακτήρα υποχρεωτικό για όλους. Οι πράξεις δεν υπόκεινται σε καμία ρητή εντολή που να είναι απαραίτητο να την τηρούν όλοι. Γι’ αυτό από τους Ινδούς ορισμένοι καταναλίσκουν κρέας, άλλοι είναι φυτοφάγοι, άλλοι επιδίδονται σε λάγνα όργια, άλλοι αφοσιώνονται στον πιο άκρατο ασκητισμό κ.λπ. Απ’ αυτή την άποψη, ο Ινδουισμός στερείται από ρητά άρθρα πίστεως, λεπτομερώς καθορισμένα που μπορούν να θεωρηθούν σαν την conditio sine qua non το να ανήκει κανείς σ’ αυτήν τη θρησκεία. Οι Ινδοί το επιβεβαιώνουν μόνοι τους∙ σαν χαρακτηριστικό σημείο της θρησκείας τους επικαλούνται την απεριόριστη ποικιλία των αντικειμένων της ευσεβείας και την πολλαπλότητα των μέσων που επιτρέπονται για να φθάσει κανείς στη λύτρωση.

…Όπως βλέπουμε, για τον ορθόδοξο ινδουιστή η θρησκεία του είναι η «Αιώνια Θρησκεία» (σανάτανα ντάρμα) της οποίας οι οπαδοί, αρχίζοντας με τους Βραχμάνες και τελειώνοντας με τις πιο ταπεινές κάστες, κατέχουν τους υψηλότερους βαθμούς της ιεραρχίας σε όλην την ανθρωπότητα, γιατί στο πνευματικό πεδίο, όπως στο φυσικό πεδίο, είναι ανώτεροι όλων των άλλων ανθρώπων σε ό,τι αφορά τη λειτουργική αγνότητα, με την προϋπόθεση φυσικά, πως ακολουθούν τους κανονισμούς που ταιριάζουν στην κάστα τους. Το να ανήκει κανείς στον Ινδουισμό είναι κατά συνέπεια, δεμένο με το ότι ανήκει σε μία Ινδική κάστα. Λοιπόν αυτό δεν είναι δυνατόν παρά μόνο από τη γέννηση, γιατί κανείς δεν μπορεί να γίνει δεκτός σε μία κάστα με τη θέλησή του ή με το βάπτισμα.

Μέσα στην Ινδική σκέψη οι μη Ινδοί παίρνουν θέση κάτω απ’ όλους τους Ινδούς, επειδή δεν είναι ενσωματωμένοι μέσα στην τάξη των καστών. Από την άποψη των ορθοδόξων οι άνθρωποι που ανήκουν σε διαφορετικές κάστες οφείλουν να θεωρούνται σαν έμψυχα όντα διαφορετικού είδους που έχουν πολλά κοινά σημεία μεταξύ τους, (όπως τα λιοντάρια, οι ελέφαντες, οι βούβαλοι κ.λπ.), αλλά που από τη γέννησή τους, κατά βάθος, διαφέρουν σχετικά με την καταγωγή τους, την κληρονομικότητά τους, το είδος της ζωής τους, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους».

Κάρμα και Μετενσάρκωση στην Ινδική Φιλοσοφία

Το κάρμα δεν είναι πνευματικής φύσης, παρά έχει μία υλική υπόσταση της οποίας η σύσταση ποικίλει ανάλογα με τις πράξεις. Το κάρμα λειτουργεί αυτοματικά στη βάση μίας ιδιαίτερης νομοτέλειας την οποία ούτε οι θεοί δεν μπορούν να αλλάξουν.

Μετά το θάνατο το κάρμα συνοδεύει το Άτμαν και είναι υπεύθυνο για την επόμενη ενσωμάτωση. Ακόμη και οι θεοί είναι υπεξούσιοι στο κάρμα. Το θεϊκό κάρμα διαφέρει από το ανθρώπινο μόνο ποιοτικά και ποσοτικά. Οι ουράνιες οντότητες απολαμβάνουν τους καρπούς αμέτρητων προηγούμενων καλών πράξεων, όμως κάποτε υποχρεώνονται και αυτές να πάρουν πάλι ανθρώπινη μορφή στη Γη.

Ο άνθρωπος αποτελείται από πολλά ξεχωριστά σώματα. Μετά το θάνατο το χονδροειδές εξωτερικό σώμα παύει να υπάρχει, ενώ το λεπτό-ουσιακό περίβλημά του – το οποίο διαιρείται πάλι σε πολλά στρώματα – επιβιώνει. Αυτό είναι που διατηρεί τις ψυχικές και πνευματικές ιδιότητες του ανθρώπου, τις σκέψεις και τις αναμνήσεις του.

Περιβάλλοντας το Άτμαν το συνοδεύει μαζί με το κάρμα από τη μία ζωή στην άλλη. Όλα αυτά μαζί συναποτελούν την «ψυχή» του ανθρώπου, αν και εδώ η ψυχή δεν έχει μία ατομική προσωπικότητα, όπως το καταλαβαίνει η Δυτική, κυρίως η χριστιανική, σκέψη.

Μόνο το Άτμαν είναι πνευματικό, τα υπόλοιπα μέρη της ψυχής συντίθενται από εκλεπτυσμένες μορφές ύλης. Οι συνεχείς μετενσαρκώσεις σταματούν μόνο όταν όλα τα περιβλήματα έχουν πλέον διαλυθεί και το απρόσωπο, ίδιο για όλους Άτμαν έχει αναγνωρίσει την αληθινή του φύση. Τότε διαλύεται επίσης το κάρμα και η ισχύς του.

Συχνά συγχέεται το κάρμα με το πεπρωμένο. Όμως στη θεωρία του κάρμα δεν είναι το πεπρωμένο που καθορίζει τούτην τη ζωή και τις επόμενες, αλλά όλες οι πράξεις, οι σκέψεις και τα αισθήματα του ανθρώπου ως σύνολο.

Στη βάση του νόμου του κάρμα και της μετενσάρκωσης δημιουργήθηκε η κοινωνική ιεραρχία της Ινδίας και το περίπλοκο σύστημα με τις κάστες έγινε ακόμη πιο δαιδαλώδες με το πέρασμα των αιώνων.

Το σύστημα της κάστας

«Εάν ένας βραχμάνος σκοτώσει έναν σούντρα (από την κατώτερη κάστα,

των εργατών) είναι αρκετό να απαγγείλει εκατό φορές το μάντρα Gayatri».

Από την Bhagavata

Κατά κανόνα το ινδικό σύστημα της κάστας θεωρείται υπεύθυνο για τη φτώχεια, την καταπίεση, τις ανισότητες, την εκμετάλλευση και το φαταλισμό μεγάλου μέρους του πληθυσμού της χώρας αυτής.

Όμως χωρίς κάστες είναι αμφίβολο αν θα υπήρχε καν ο ινδουισμός. Οι κάστες εξασφαλίζουν την κοινωνική τάξη στην Ινδία, καθώς καθορίζουν τη θέση του κάθε ατόμου στην κοινωνία, τις υποχρεώσεις, τα δικαιώματα και τα θρησκευτικά καθήκοντά του. Τουλάχιστον στα χωριά, όπου ζει η πλειοψηφία των Ινδών, το σύστημα αυτό παραμένει ακέραιο. Στις μεγαλύτερες πόλεις λόγω των σχέσεων στο χώρο εργασίας ο αστικός πληθυσμός έχει μία πιο χαλαρή στάση στο ζήτημα αυτό. Ωστόσο ακόμη κι εκεί παίζει καθοριστικό ρόλο στις κοινωνικές σχέσεις, αν και συνήθως δεν το παραδέχεται κανείς ανοικτά. Σύμφωνα με το σύνταγμα του 1950 οι κάστες έχουν καταργηθεί και όλοι έχουν τις ίδιες ελευθερίες, χωρίς να υπάρχουν διακρίσεις. Αλλά η πραγματικότητα είναι διαφορετική.

Για τους ινδουιστές οι κάστες δεν αποτελούν ένα φαινόμενο που γεννήθηκε στη διάρκεια της εθνικής τους ιστορίας, αλλά έκφραση του dharma, του αιώνιου νόμου. Το Dharmashastra, ένα διδακτικό κείμενο που πραγματεύεται τη θρησκευτική και κοινωνική τάξη, προσδιορίζει το πεδίο δράσης κάθε κάστας.

Συγκεκριμένοι κανόνες καθορίζουν τις σχέσεις μεταξύ των καστών. Τα καθήκοντα της κάθε κάστας προσδιορίζονται με βάση θρησκευτικά και όχι οικονομικά κριτήρια. Το dharma καθορίζει αναπόδραστα τι οφείλει να κάνει ή να μην κάνει ο καθένας. Χαρακτηριστικά γράφει ο Ward McAfee στο βιβλίο του Τα Πέντε Μεγάλα Ζωντανά Θρησκεύματα, εκδ. ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ:

«Το φαγητό ενός μέλους υψηλής κάστας απαραίτητα μπορεί να μαγειρέψει κάποιος ίσης ή υψηλότερης στάθμης. Αν ένα πρόσωπο ταπεινής κάστας ρίξει το βλέμμα στο φαγητό κάποιου της υψηλής κάστας μπορεί να κάνει το φαγητό αυτό και τα μαγειρικά σκεύη ακάθαρτα τελετουργικώς, με αποτέλεσμα την καταστροφή τους, μεταξύ άλλων ενοχλητικών τύπων κάθαρσης. Δεν είναι ίσως εκπληκτικό ότι πρόσωπα που φέρουν τα βάρη αυτών των παραδόσεων βρίσκουν συχνά ελκυστικό τον Εκδυτικισμό.

Πριν ένα αιώνα, όταν Ινδουιστές άρχισαν να ταξιδεύουν στην Αγγλία, για να πάρουν Δυτική μόρφωση, ήταν τρομερά τα βάρη της κάστας για όσους έκαναν μια τέτοια επιλογή. Δύσκολες μέθοδοι κάθαρσης, περιλαμβανόμενου και μικτού ποτού κοπριάς αγελάδας με τα ούρα της, προβλέπονταν για τους επιστρέφοντες εξ Αγγλίας λόγιους. Η επαφή με τη Δύση προκάλεσε πιο σοβαρά προβλήματα για τον παραδοσιακό Ινδουισμό.

Ακόμα και σήμερα, όσοι Ινδοί έχουν λίγο επηρεαστεί από τους Δυτικούς τρόπους ζωής νιώθουν υποχρέωσή τους τη διατήρηση της παραδοσιακής κοινωνικής τάξης. Ένα πρόσωπο που παραβαίνει το jati dharma κινδυνεύει με απόρριψη από την οικογένεια και τους όμοιούς του. Μια τέτοια απόρριψη δεν επιφέρει μόνο κοινωνικό και ψυχολογικό κόστος.

Στην παραδοσιακή ινδουιστική κοινωνία, ο νεωτερισμός είναι κάτι κακό και οι κανόνες της κάστας είναι πιο σημαντικοί από την προσωπικότητα του ατόμου».

Όπως είδαμε, οι καστικές διακρίσεις είναι ιδιαίτερα φανερές στα χωριά. Στο κέντρο του χωριού κατοικούν οι ανώτερες τάξεις, μετά περιμετρικά ακολουθούν οι shudras, ενώ οι παρίες κατοικούν στην περιφέρεια του χωριού ή σε εντελώς χωριστούς καταυλισμούς. Ένας παρίας ανήκει επίσης σε μία κάστα, αλλά επειδή αυτή δεν συγκαταλέγεται στις Varna, στην ουσία είναι χωρίς κάστα. Θεωρείται δε τόσο ακάθαρτος που παλαιότερα δεν επιτρεπόταν να έχει κανείς επαφή μαζί του επί ποινή θανάτου (Τα Πέντε Θρησκεύματα).

Εννοείται πως θεωρούνται ακάθαρτοι όχι από άποψη υγιεινής, αλλά από θρησκευτική-τελετουργική άποψη. Το θέμα αυτό παίζει μεγάλο ρόλο στα θρησκευτικά έθιμα της Ινδίας. Οι γραφές καταμετρούν πολυάριθμους τρόπους με τους οποίους μπορεί να μιανθεί κάποιος και μετά να υποβληθεί σε καθαρμό. Η γέννηση και ο θάνατος, η σεξουαλική επαφή, η κρεατοφαγία, η εμμηνορρυσία, η επαφή με ορισμένα αντικείμενα, η είσοδος στο ναό ή στην κουζίνα του σπιτιού από ένα άτομο που δεν έχει αυτό το δικαίωμα για λόγους θρησκευτικής καθαρότητας, η παράβαση των κανόνων αγωγής που επιβάλλεται σε κάθε jati και πολλά άλλα τέτοια ανομήματα προκαλούν τη μίανση είτε προσωρινά είτε διά παντός. Στις προσωρινές περιπτώσεις οι άνομοι οφείλουν να υποβληθούν σε τελετουργικό εξαγνισμό, να απομακρυνθούν από την κοινότητα, να προσφέρουν θυσίες ή να υποστούν εξιλαστήριες τιμωρίες. Βαρύτερα ανομήματα μπορεί να συνεπιφέρουν τον οριστικό εξοβελισμό από την κάστα.

Οι ανέγγιχτοι δεν έχουν καν τη δυνατότητα να επωφεληθούν των τελετουργικών καθαρμών, δεδομένου ότι αποκλείονται από τη θρησκευτική ζωή, παρότι η νεότερη νομοθεσία τους παραχωρεί τα ίδια δικαιώματα με τους «καθαρούς» ινδουιστές, όπως είναι η επίσκεψη στους ναούς, και τιμωρεί τις παραβάσεις.

Ωστόσο η αντίληψη της διαίρεσης σε κάστες είναι πολύ βαθιά ριζωμένη ώστε δεν μπορεί να εξαλειφθεί εύκολα, αφού, όπως γράφει ο θεολόγος-κοινωνιολόγος Γιώργος Μουστάκης: «Μέσα στα άριστα έργα που αμείβονται με ανώτερες μορφές μετενσάρκωσης είναι η πιστή διατήρηση και συντήρηση της καστικής παράδοσης. Προϋπόθεση δηλαδή για τη σωτηρία του πιστού έθετε ο βεδικός ινδουισμός την πιστή τήρηση των ταξικών απαγορεύσεων και τη διαιώνιση της κοινωνικής ανισότητας.

Αργότερα όλα τα δυστυχισμένα αυτά περιθωριακά πλήθη όταν άκουγαν το κήρυγμα των πρώτων αποστόλων του χριστιανισμού, ότι ο Χριστός ήλθε στον κόσμο να λυτρώσει τους φτωχούς και τους πονεμένους, προσχώρησαν στο χριστιανισμό και αποτέλεσαν την Εκκλησία της Ινδίας Μάλαμπαρ που θεωρείται κατά την παράδοση ότι την ίδρυσε ο απ. Θωμάς».

Τα βασικά πιστεύω του Ινδουισμού

Είναι τελείως αδύνατο να γίνει μία συστηματική κατάταξη όλων των ιδεών που συνθέτουν το πολύχρωμο μωσαϊκό του ινδουισμού. Ο Γκλάζεναπ, ο μεγαλύτερος ερευνητής της θρησκείας αυτής, έγραφε το 1922: «Εάν εξετάσει κανείς τις διδασκαλίες που πιστεύει ο ινδουισμός, αυτός μοιάζει πιο πολύ με σύμφυρμα συγκρουόμενων ιδεών και δεισιδαιμονιών. Από αυτήν την άποψη δεν μπορούμε να τον θεωρήσουμε ομοιογενή, ενιαία θρησκεία, παρά πρέπει να τον δούμε σαν μία εγκυκλοπαίδεια όλων των θρησκειών».

Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν ορισμένα σημεία πάνω στα οποία συμφωνούν όλοι οι ινδουιστές.

• Η συμφωνία ότι οι Βέδες αποτελούν το θεμέλιο της πίστης τους.

• Η συμφωνία ότι ο αιώνιος νόμος Dharma κυβερνά το σύμπαν και ότι τη μοίρα του ανθρώπου την καθορίζει το κάρμα, ο νόμος της ανταπόδοσης.

• Η συμφωνία ότι εξαιτίας του κάρμα ο άνθρωπος είναι αιχμάλωτος του αέναου κύκλου των μετενσαρκώσεων, του Samsara.

• Η συμφωνία ότι ο διαχωρισμός σε κάστες είναι επιβεβλημένος από τη θρησκεία και ότι ο καθένας έχει υποχρεωτικά τη θέση που του προσδιορίζει αυτό το αμετάβλητο σύστημα.

• Η συμφωνία ότι το θρησκευτικό καθήκον του ανθρώπου είναι να επιτύχει την ένωση του Άτμαν με το Βράχμαν.

Η έννοια που δίνει σήμερα ο ορθόδοξος ινδουισμός στην Έσχατη Πραγματικότητα προέρχεται από τις Ουπανισάδες. Σύμφωνα με αυτήν την έννοια, οι άπειρες υποστάσεις προέρχονται από το πρωταρχικό Κοσμικό Είναι ή την Κοσμική Αρχή, την Έσχατη Πραγματικότητα, δηλαδή το Βράχμαν και εκεί επιστρέφουν. Το Βράχμαν δεν είναι θεός και μάλιστα για πολλούς ινδουιστές δεν έχει καν μία προσωπικότητα.

Όλες οι θεότητες θεωρούνται απορροές ή ακτινοβολίες του Βράχμαν, όπως οι ακτίνες απορρέουν από το φως. Ορισμένοι ωστόσο πιστεύουν στην ύπαρξη ενός θεού ή περισσότερων θεών που δημιούργησαν τον κόσμο.

Πάντως σε ένα συμφωνούν όλες οι ινδουιστικές διδασκαλίες : ότι ο κόσμος που βλέπουμε και βιώνουμε είναι μία ψευδαίσθηση που οφείλεται στη μάγια, η οποία εμποδίζει τον άνθρωπο να αναγνωρίσει την αληθινή πραγματικότητα πίσω από τα ορατά πράγματα. Αυτή η πραγματικότητα είναι το Άτμαν, η ελάχιστη μονάδα της ουσίας του Βράχμαν. Ο άνθρωπος, όντας αιχμάλωτος αυτής της ψευδαίσθησης, δεν γνωρίζει την αληθινή φύση του και γι’ αυτό παραμένει αποκομμένος από το Βράχμαν. Έτσι επανέρχεται συνεχώς σε διάφορες υλοποιήσεις ή μετενσωματώσεις σε αυτήν την ψεύτικη ζωή, που επειδή είναι ψευδαίσθηση την χαρακτηρίζει ο πόνος. Ως εκ τούτου η επανένωση με το Βράχμαν σημαίνει την οριστική λύτρωση ή moksha.

Η αντίληψη ότι τα πάντα προέρχονται από την μία και μοναδική Πρωταρχική Πραγματικότητα, το Βράχμαν, οδηγεί τον ινδουισμό στην ιδέα ότι δεν υπάρχουν αντιθέσεις και διπολικότητες στον κόσμο. Το ότι ο άνθρωπος βιώνει αντιθέσεις όπως τα δίπολα θηλυκό-αρσενικό, καλό-κακό, ζεστό κρύο κ.ο.κ. οφείλεται απλώς σε ψευδαίσθηση επειδή τον τυφλώνει η μάγια. Στην ουσία οι αντιθέσεις δεν είναι αντιθέσεις, αλλά εκφάνσεις της μίας μοναδικής Πραγματικότητας που δεν γνωρίζει πλέον ο άνθρωπος γιατί έχει αποκοπεί από το Βράχμαν. Ως επακόλουθο αυτής της θεωρίας, ο ινδουιστής αδυνατεί να δει το κακό προσωποποιημένο, ούτε όταν πρόκειται για μία μεταφυσική δύναμη, όπως είναι ο Σατανάς για τις μονοθεϊστικές θρησκείες, ούτε καν όταν το βιώνει λ.χ. μέσα από έναν κακό άνθρωπο. Φυσικά δεν αρνείται ότι υπάρχουν κακές πράξεις. Όμως ενώ στο χριστιανισμό π.χ. υπεύθυνος για το κακό είναι ο ίδιος ο αμαρτωλός άνθρωπος που παραβαίνει τη θεία τάξη, στον ινδουισμό υπαίτια είναι μόνο η μάγια. Ανηθικότητα, διαφθορά, βάναυσες, κακές πράξεις, κάθε αμαρτία, οφείλονται μόνο στην πλάνη και στην ψευδαίσθηση που γεννά η μάγια. Ο μόνος τρόπος για να γλυτώσει ο άνθρωπος από το κακό είναι να συνειδητοποιήσει αφενός την ψευδαίσθηση αυτήν και αφετέρου την αληθινή δική του φύση.

Το άλλο κοινό θεμέλιο της πίστης είναι το dharma, ο αιώνιος νόμος που κυβερνά το σύμπαν. Για τους περισσότερους είναι μία απρόσωπη Πραγματικότητα ενώ για άλλους είναι η δύναμη των θεών. Πάντως το dharma καθορίζει τι είναι το κάθε ον και τους όρους της ύπαρξής του. Όλα τα όντα, είτε είναι θεοί είτε φυτά, είναι υποχρεωμένα να υποτάσσονται αδιαμαρτύρητα στις επιταγές του dharma και στις συνθήκες που τους επιβάλλει. Εδώ βρίσκεται επίσης η ρίζα της πίστης στη μετενσάρκωση και του καστικού συστήματος. Σύμφωνα με το νόμο του dharma η τωρινή ζωή ενός ανθρώπου εξαρτάται από την πορεία του στην προηγούμενη. Ο συμπαντικός νόμος καταγράφει την παραμικρή ενέργειά του με ακρίβεια σεισμογράφου και βάσει αυτής της καταγραφής καθορίζεται το κάρμα για την επόμενη μετενσάρκωση. Στη συνεχή προσπάθεια του Άτμαν να επανενωθεί με το Βράχμαν, το κάρμα καθορίζει πόσο κοντά ή μακριά βρίσκεται κάποιος από αυτόν το στόχο. Με ένα κακό κάρμα κατεβαίνει, ενώ με ένα καλό κάρμα ανεβαίνει στην κλίμακα της εξέλιξής του. Κατά κανόνα η αλλαγή από τη μία βαθμίδα στην άλλη έρχεται αμέσως μετά το θάνατο. Εάν το άτομο δεν έχει ενωθεί ήδη με το Βράχμαν, μετά το θάνατό του μετενσαρκώνεται πάλι σε μία κατώτερη μορφή ζωής ή γεννιέται πάλι ως άνθρωπος, σε έναν αέναο κύκλο διαδοχικών μετενσωματώσεων, το γνωστό ως samsara. Η απελευθέρωση από αυτόν το φαύλο κύκλο ονομάζεται moksha και αποτελεί τον υπέρτατο στόχο των ινδουιστών.

Ο moksha, η ένωση του ανθρώπου με την Πρώτη Ουσία του Κόσμου, το Βράχμαν, είναι ταυτόσημος με τη νιρβάνα, την κατάσταση ανυπαρξίας της συναίσθησης του εγώ.

Ως εκ τούτου η νιρβάνα δεν είναι ένα είδος παραδείσου, αλλά μία κατάσταση. Σε αυτήν την κατάσταση η ψυχή διαλύεται και η ατομική υπόσταση παύει να υπάρχει, καθώς ο άνθρωπος έχει φτάσει πια στον προορισμό του και έχει γίνει πάλι ένα με την κοσμική Αρχή.

Ο δρόμος για τη νιρβάνα

Για τον ορθόδοξο ινδουισμό υπάρχουν τρεις δυνατοί τρόποι να φθάσει κάποιος στη λύτρωση και στη νιρβάνα. Ο πρώτος είναι μέσω των έργων, ο δεύτερος μέσω της γνώσης και ο τρίτος μέσω της αφοσίωσης σε μία θεότητα.

Ο πρώτος, που ονομάζεται karma marga (yoga), αποτελεί τον αρχαιότερο δρόμο για τη σωτηρία στον ινδουισμό. Με απλά λόγια, ο πιστός που τηρεί πιστά τα καθήκοντα που του επιβάλλουν οι Βέδες απέναντι στους θεούς (βλ. θυσίες), απέναντι στους συνανθρώπους (φροντίδα, φιλοξενία), και απέναντι στη φύση, εισπράττει θετικό κάρμα και ανεβαίνει υψηλότερα στην επόμενη ενσάρκωση.

Αυτό όμως δεν γίνεται τόσο απλά. Τόμοι ολόκληροι με κανόνες συμπεριφοράς και ευσέβειας (οι Dharmasastras), προδιαγράφουν στην κάθε μία κάστα τι υποχρεούται να κάνει ή να μην κάνει. Επίσης διαφορετικοί κανόνες ισχύουν για τα δύο φύλα, και βέβαια στη γυναίκα επιβάλλεται πλήρης υποταγή στον άνδρα. Τη μεγαλύτερη βαρύτητα έχουν οι θρησκευτικοί κανόνες που επιτάσσουν συνεχείς θυσίες στους θεούς και στα πνεύματα των προγόνων.

Το karma marga είναι ο δρόμος για τις πλατιές μάζες της ινδικής κοινωνίας και γι’ αυτό δεν έχει σχεδόν καμία σημασία στις ινδουιστικές διδασκαλίες που έχουν διαδοθεί στη Δύση. Κυρίως τον ακολουθούν οι κατώτερες κάστες που χάρη σε αυτήν την πίστη παραμένουν αδιαμαρτύρητα εγκλωβισμένες μέσα στα όρια που περιχαράσσει το καθεστώς. Αυτό συνιστά το μεγαλύτερο, ανυπέρβλητο εμπόδιο στην καταπολέμηση της φτώχειας σε αυτήν την τόσο πλούσια χώρα.

Οι μορφωμένοι Ινδοί θεωρούν το δρόμο των έργων κατώτερο και αντ’ αυτού προτιμούν το δρόμο της γνώσης, το jnana marga (yoga). Το δρόμο αυτό διδάσκουν οι yogins και οι swamis οι φωτισμένοι δάσκαλοι, στη βάση του φιλοσοφικού συστήματος των Ουπανισάδων.

Η βασική ιδέα αυτού του δρόμου είναι ότι καθετί κακό στην ανθρώπινη ιστορία οφείλεται στην άγνοια, την avidya. Ο άνθρωπος γνωρίζει τόσο λίγα πράγματα για την οντότητά του που διαρκώς κάνει λάθη που τον οδηγούν σε λανθασμένο τρόπο ζωής. Σε αυτό το σημείο συμφωνούν όλες οι φιλοσοφικές σχολές στον ινδουισμό, όμως τα προτεινόμενα συστήματα για τη λύτρωση διαφέρουν.

Έτσι λόγου χάριν οι Ουπανισάδες διδάσκουν ότι η άγνοια οφείλεται στη λανθασμένη αντίληψη ότι ο άνθρωπος είναι μία αυτοτελής οντότητα. Όμως στην πραγματικότητα το κοσμικό είναι, το Βράχμαν και το προσωπικό είναι, το Άτμαν, είναι ένα. Σκοπός είναι να πιστέψει ο άνθρωπος σε αυτήν την ενότητα και να την βιώσει εν είδει εσωτερικού φωτισμού. Πώς γίνεται αυτό; Τα Dharmasastras έχουν σαφείς απαντήσεις και γι’ αυτό. Ο δρόμος της γνώσης εκτυλίσσεται σε τέσσερα στάδια: Πρώτα-πρώτα, ο άνδρας οφείλει να μελετήσει τη θρησκεία του ζώντας αρκετά χρόνια στο σπίτι ενός πνευματικού δασκάλου.

Έπειτα έχει χρέος να παντρευτεί, να κάνει οικογένεια και γενικά να ζει έναν βίο σύμφωνο με το θρησκευτικό νόμο. Αργότερα, όταν γεράσει ή κατά άλλους όταν παντρέψει τα παιδιά του, οφείλει να εγκαταλείψει την οικογένειά του για να ζήσει ασκητικά ως ερημίτης σε πλήρη απομόνωση. Τέλος, πρέπει διαλογιζόμενος να φθάσει στο φωτισμό και μέσω της γιόγκα να γίνει σαννιάσιν (sannyasin).

Άλλες σχολές περιγράφουν άλλους δρόμους, όμως όλοι τείνουν στην ουσία στον ίδιο στόχο.

Το Bhakti Marga (yoga), ο δρόμος της αφοσίωσης σε έναν θεό, είναι πιο απλός από τους άλλους δύο, αφού δεν χρειάζεται να τηρήσει κάποιος αυστηρά τα θρησκευτικά έθιμα ούτε να καλλιεργήσει το πνεύμα του με κόπους και θυσίες. Στο Bhakti απαιτείται απλώς η αφοσίωση σε έναν οποιονδήποτε θεό.

Εννοείται ότι κάθε παράδοση ή σέκτα πιστεύει ότι λατρεύει τον καλύτερο θεό σε σχέση με τις άλλες. Πάντως όλοι πιστεύουν ότι αρκεί να λατρεύουν ευσυνείδητα το συγκεκριμένο θεό και να απαγγέλουν επανειλημμένα το όνομά του για να βρεθούν μετά θάνατον για ένα διάστημα στην ουράνια σφαίρα του, οπότε διαγράφεται το κακό τους κάρμα.

Η συνεχής επανάλειψη του ονόματος της θεότητας, το λεγόμενο japa έχει εδώ εξαιρετική σπουδαιότητα. Επειδή ένα τέτοιο όνομα εκφράζει την υπόσταση της θεότητας και έχει την ενέργεια ενός mantra αρκεί να το επαναλαμβάνει κανείς ασταμάτητα για να ταυτιστεί συναισθηματικά με το αντικείμενο της λατρείας του και να σωθεί. Ο πιστός μπορεί να απαγγείλει ή να τραγουδήσει το japa, μόνος του ή μαζί με άλλους, σε μακροσκελείς λιτανείες όπου επαναλαμβάνονται χιλιάδες ονόματα ενός θεού. Καθώς ο bhakta, ο ευλαβής πιστός, επαναλαμβάνει συνεχώς το όνομα του θεού του π.χ. Χάρε Κρίσνα, Χάρε Ράμα κ.λπ., καταλαμβάνεται σταδιακά από ένα αίσθημα ευδαιμονίας, το rasa. Υπάρχουν αμέτρητες διαφορετικές οδηγίες για το πώς μπορεί να φθάσει στο rasa ο ευλαβής ινδουιστής. Το αν έχει φθάσει πραγματικά στο rasa αποδεικνύεται από διάφορα συνοδά φαινόμενα. Τότε ο bhakta χύνει ποταμούς από δάκρυα και ιδρώτα, τραυλίζει, τα μαλλιά του στέκονται όρθια, παραληρεί, πέφτει σε έκσταση ή τρανς κ.ο.κ. Εκτός από τα japa, οι εικόνες του λατρεμένου θεού βοηθούν επίσης τον πιστό να φτάσει στο rasa, Σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης οι γκουρού, καθώς θεωρείται ότι ο γκουρού παριστάνει ορατά τη θεότητα.

Οι κοσμικές εποχές στον Ινδουισμό

Στα επόμενα κεφάλαια θα εξετάσουμε συγκριτικά την ινδουιστική και τη χριστιανική κοσμογονία.

Για τους ινδουιστές η ιστορία εκτυλίσσεται αέναα και κυκλικά, σαν ένας ατέρμονος κύκλος, όπου η κάθε μία περίοδος της ανθρωπότητας αλληλοδιαδέχεται κατ’ επανάληψη την άλλη. Τέσσερις περίοδοι μαζί (yugas) αποτελούν μία «Μεγάλη Κοσμική Περίοδο» (maha–yuga). Η πρώτη, η Krita–yuga διαρκεί 1.728.000 χρόνια, η δεύτερη, η Treta–yuga 1.296.000 χρόνια, η τρίτη, η Dvapara–yoga 864.000 και η Kali–yuga 432.000. Μεταξύ τους υπάρχουν και ποιοτικές διαφορές. Στην πρώτη επικρατούν παραδείσιες συνθήκες.

Κοινά σημεία και διαφορές Ινδουισμού και Χριστιανισμού

Τα κοινά σημεία ανάμεσα στο χριστιανισμό και στις περισσότερες σχολές του ινδουισμού είναι πολλά. Ίσως αυτός είναι ένας παραπάνω λόγος που ο ινδουισμός σήμερα περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη θρησκεία τείνει να ενσωματώσει βασικές αρχές του χριστιανισμού στο σύστημά του. Οι δύο θρησκείες μοιράζονται κοινές ηθικές αξίες, όπως η ειρηνική συνύπαρξη, η καταδίκη της βίας, η ειλικρίνεια, η τιμιότητα, η συμπόνια, ο σεβασμός στη φύση, η εγκράτεια στη σεξουαλική ζωή και η ολιγάρκεια.

Οι αντιλήψεις ταυτίζονται επίσης όσον αφορά την εθελοντική φτώχεια και το μοναστικό τρόπο ζωής που ακολουθούν οι εκζητητές της θέωσης και στις δύο πλευρές. Και οι δύο θρησκείες συμφωνούν – αν και με διαφορετική έννοια – στο ότι ο άνθρωπος πρέπει να αποδεσμευτεί από τη μαγγανεία της ύλης και να αναζητήσει πάνω από όλα τη λύτρωσή του.

Η προσευχή και η υπακοή στο θείο θέλημα αποτελούν κεντρικά θέματα τόσο στο χριστιανισμό όσο και σε πολλές παραφυάδες της παράδοσης Bhakti. Εκτός όμως από κοινά σημεία, υπάρχουν επίσης ουσιαστικότατες διαφορές.

Ο ινδουισμός πιστεύει στην ύπαρξη πολλών θεών που όμως, αν και θεοί, υπόκεινται επίσης στο νόμο της μετενσάρκωσης και άρα χρειάζονται οι ίδιοι λύτρωση. Από την άλλη πλευρά ο χριστιανισμός περιστρέφεται γύρω από τον έναν, παντοδύναμο δημιουργό και συντηρητή του σύμπαντος.

Για τη μία πλευρά η λύτρωση είναι καρπός διαλογισμού, ασκητισμού και προσωπικού μόχθου ώσπου το εγώ να διαλυθεί θεληματικά και η ροπή προς τη ζωή να σβήσει, ώστε να επέλθει η απρόσωπη, απαθής κατάσταση της νιρβάνα, μετά από πολλές ενσαρκώσεις και ανόδους και καθόδους σε ουράνιους κόσμους. Για την άλλη πλευρά, η λύτρωση είναι δώρο που εξασφαλίζει ο Ιησούς Χριστός σε όσους τον πιστεύουν και τον αγαπούν τόσο δυνατά που κοινωνούν μαζί του. Η χριστιανική λύτρωση είναι λύτρωση από την αμαρτία, ο moksha είναι η αποχώρηση από τον κόσμο της ψευδαίσθησης (F.Melzer).

Αλλά τελείως διαφορετική είναι και η προσέγγιση στα θεμελιακά ερωτήματα για το ποια είναι η αλήθεια; Πώς βρίσκεται; Πώς ξεχωρίζει από το ψέμα;

Συνοπτικά, τα κύρια σημεία όπου διαφέρουν ριζικά τα δύο θρησκεύματα αφορούν τα παρακάτω ερωτήματα:

• Τι είναι αλήθεια;

• Τι και ποιος είναι (ο) θεός;

• Τι είναι ο άνθρωπος και ποιος ο προορισμός του;

• Τι είναι ο κόσμος και ποια η εξέλιξή του στο χρόνο;

• Τι είναι η λύτρωση, πώς βρίσκεται, ποιες είναι οι συνέπειές της;

Είδαμε ότι για τον ινδουισμό τα πάντα είναι μάγια, ψευδαίσθηση, η οποία διαταράσσει την αρμονική σχέση μεταξύ του Βράχμαν και του Ατμαν. Όταν το άτομο συνειδητοποιήσει τη μάγια και αποκαταστήσει την αρχική ενότητα του Βράχμαν με το Άτμαν, αναγνωρίζει την αλήθεια. Οι δρόμοι για εκεί μπορεί να είναι πολλοί, όμως στο τέλος ο καθένας την βρίσκει και μάλιστα με τις δικές του δυνάμεις. Εφόσον η ένωση με το απρόσωπο, άχρονο Βράχμαν σημαίνει εξ ορισμού την κατάλυση της μάγια, ως εκ τούτου η αποκάλυψη της αλήθειας είναι αφηρημένη, απρόσωπη, έξω-κοσμική και υπεριστορική και συνεπώς δεν είναι ελέγξιμη. Έτσι ακόμη και στις περιπτώσεις που βιώνεται αισθητά, όπως λ.χ. σαν υπερφυσικό βίωμα ή σαν ένσαρκη εμφάνιση μιας θεότητας, ο άνθρωπος πρέπει να την πιστέψει τυφλά χωρίς να έχει δυνατότητα να την ελέγξει.

Αντίθετα στον χριστιανισμό ο Θεός αποκαλύπτεται σε αυτόν τον κόσμο και εντός της ιστορίας με συγκεκριμένες, λογικές και κατανοητές διδασκαλίες που απευθύνονται σε όλους.

Η δε αποκορύφωση της αποκάλυψής του ήταν η ενσάρκωσή του ως Ιησούς Χριστός, η οποία είναι δεδομένη και ως ιστορικό γεγονός. Επιπλέον, το Άγιο Πνεύμα του έρχεται διαρκώς στον κόσμο για να οδηγεί την ανθρωπότητα στην αλήθεια (Κατά Ιωάννη 14, 17-26) και αυτό αποτελεί επίσης βιωμένη πραγματικότητα που την μοιράζονται πολλοί άνθρωποι. Οι δε αποκαλύψεις του χριστιανικού Θεού είναι απτές και κατανοητές και δεν χρειάζονται ερμηνείες από ένα ιερατείο ή δάσκαλο. Ως επί το πλείστον διαγράφουν το θεϊκό σχέδιο για τη σωτηρία και την επιστροφή της ανθρωπότητας, μέσα στην ιστορική διαδρομή της, στο θεϊκό κόλπο. Με άλλα λόγια, το άτομο δεν χρειάζεται να αναζητήσει την αλήθεια μέσα από έναν λαβύρινθο μυθολογικών, εν μέρει αντιφατικών διδασκαλιών, όπως στον ινδουισμό, αλλά μπορεί να βιώσει την αλήθεια προσωπικά και άμεσα ακολουθώντας τη διδασκαλία του Ιησού Χριστού και καλλιεργώντας μία ζωντανή σχέση μαζί του.

Η απόδειξη για το χριστιανό ότι έχει κατακτήσει όντως την απόλυτη, αντικειμενική αλήθεια είναι η ειρήνη και η χαρά που αισθάνεται και επιπρόσθετα έχει τη βεβαιότητα μέσω της ζωντανής αυτής σχέσης ότι είναι απαλλαγμένος από τις αμαρτίες του.

Εκτός αυτού, όπως προαναφέρθηκε, διαφέρουν διαμετρικά οι αντιλήψεις στις δύο θρησκείες για τη φύση της Αρχής της Ζωής. Στον ινδουισμό είναι μία ουδέτερη, απρόσωπη Πηγή, το Βράχμαν, ενώ οι θεοί αποτελούν απλώς απορροές αυτής της άχρονης Πραγματικότητας. Ακόμη και στην κίνηση της αγαπητικής αφοσίωσης Bhakti–marga, που συνηθίζεται να παρομοιάζεται με το χριστιανικό μυστικισμό, η θεότητα που λατρεύεται δεν έχει καμία σημασία αυτή καθαυτήν. Γιατί μπορεί να είναι μία οποιαδήποτε θεότητα την οποία ο πιστός έχει τη δυνατότητα να την φανταστεί κατά το δοκούν όπως θέλει ο ίδιος ή ο γκουρού του.

Αντίθετα στο χριστιανισμό ο Θεός είναι ένα πρόσωπο με το οποίο μπορεί ο καθένας να έχει άμεση προσωπική επαφή, καθώς έχει γίνει ορατός ως Ιησούς Χριστός. Οι κόσμοι, είτε υλικοί είτε άυλοι, είναι έργο του, όχι απορροή του, και άρα δεν ταυτίζονται με αυτόν. Επίσης ο άνθρωπος είναι μεν δημιούργημά του και μάλιστα κατ’ εικόνα και ομοίωση, όμως με αυτοτελή, αυτόνομη προσωπικότητα. Στο χριστιανικό μυστικισμό ο λάτρης του Θεού παραμένει πάντα ξεχωριστό πρόσωπο από αυτόν. Εδώ το ζητούμενο είναι η communio mystica, ενώ στο μη χριστιανικό μυστικισμό είναι η unio mystica (F. Melzer). Αυτή είναι επίσης η διαφορά μεταξύ χριστιανικού και μη χριστιανικού διαλογισμού.

Ο Σάντου Σούνταρ Σινγκ (Sadhu Sundar Singh, 1889-1929) ένας Ινδός σοφός ο οποίος ανατράφηκε στον ινδουισμό και στο σιχισμό για να γίνει αργότερα χριστιανός, εξηγούσε συχνά τη διαφορά του χριστιανικού μονοθεϊσμού με τον πανθεϊσμό:

«Όταν νομίζουμε ότι είμαστε οι ίδιοι θεοί, παύει η εσώτερη ανάγκη μας να απευθυνθούμε με λατρεία στο Υπέρτατο Ον. Λύτρωση δεν σημαίνει ότι θα χαθούμε ή ότι θα εξαφανιστούμε μέσα στο Θείο. Σκοπός δεν είναι να χάσουμε την προσωπικότητά μας μέσα στον Θεό, αλλά να την βρούμε μέσα του».

Αλλά ενώ ο Sadhu Sundar Singh από τη μία πλευρά απορρίπτει κατηγορηματικά την ταύτιση : «Εγώ είμαι ο Θεός», αντί γι’ αυτήν τονίζει συστηματικά την αμφίδρομη σχέση: «Ο Θεός είναι μέσα μου και εγώ είμαι μέσα του», την οποία εκφράζει κατ’εξοχήν το Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο:

«Μην φανταστεί κανείς ότι η παρουσία του Χριστού και η έκφραση «ο ουρανός επί γης» είναι το ίδιο με αυτό που εννοούν οι πανθεϊστές όταν λένε: «εγώ είμαι ο θεός». Όχι, εμείς είμαστε μέσα στον Θεό και ο Θεός είναι μέσα μας. Μα αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε ο Θεός ούτε αντίστροφα… Η φωτιά είναι στο κάρβουνο και το κάρβουνο στη φωτιά, όμως η φωτιά δεν είναι κάρβουνο ούτε το κάρβουνο φωτιά. Είμαστε ένα με τον Θεό εφόσον του αφιερώνουμε την καρδιά μας και δεχόμαστε το βάπτισμα του Αγίου Πνεύματος… Διατηρούμε την προσωπικότητά μας όταν αφήνουμε τον Χριστό να διαποτίσει το είναι μας».

Με άλλα λόγια, κατά την ένωση της ψυχής με το Θείο, οι δύο ουσίες δεν συγχωνεύονται, αλλά η ανθρώπινη προσωπικότητα παραμένει ακέραιη. Εκτός αυτού η ένωση με τον Θεό είναι απόρροια της λυτρωτικής πράξης του Ιησού Χριστού, όπως υπογραμμίζει συχνά ο Sadhu Sundar Singh: «Η συμφιλίωση Θεού και ανθρώπου οδηγεί σε μία ενοποίηση που πριν δεν υπήρχε. Είναι μέσα μας και εμείς είμαστε μέσα του. Δεν πρόκειται για το είδος της ενοποίησης που οι Ινδοί περιγράφουν ως διάλυση. Οι Ινδοί μιλούν για το ποτάμι που το καταπίνει η θάλασσα και διαλύεται μέσα της. Όμως στην πραγματικότητα δεν χανόμαστε μέσω της ένωσης μαζί του, παρά βρίσκουμε τη ζωή».

Επίσης οι αποκαλύψεις στην Μπέρτα Ντούντε^* εξηγούν με ακρίβεια τη διαφορά μεταξύ Δημιουργού και δημιουργημάτων: «Η αγεφύρωτη διαφορά μεταξύ του Θεού και των δημιουργημένων ανθρώπων, ακόμη και των πιο τελειοποιημένων, παραμένει αμετάβλητη σε όλη την αιωνιότητα. Η άναρχη Οντότητα του Θεού είναι αιώνια και άπειρη, ενώ ο άνθρωπος μπορεί μεν να τελειοποιείται διαρκώς ως προς την πνευματική του υπόσταση, όμως δεν μπορεί ποτέ να φθάσει το άπειρο της θείας Οντότητας. Ο άνθρωπος μπορεί να μοιάσει στον Θεό στη μορφή, επίσης στην αγάπη και στη δύναμή της, όμως ποτέ στους αιώνες δεν θα φθάσει στα απέραντα βάθη της θεϊκής σοφίας».

*^* Σύγχρονη προφήτης (1891 – 1965), χαρακτηριστική εκπρόσωπος της λεγόμενης «Νέας Αποκάλυψης» (Ν.Α.)

«Όταν ο άνθρωπος φθάσει στο βαθμό της τελειότητας όπου έχει πνευματοποιηθεί πλήρως χάρη στην αγάπη του, διατηρεί τη συνείδηση του εγώ του, μολονότι έχει γίνει ένα με τον Θεό. Τότε έχει γίνει καθ’ομοίωση του Θεού, αλλά δεν μπορεί να γίνει λόγος για ύπαρξη πολλών θεών, καθώς η θέωση είναι συνώνυμη με την ενοποίηση μαζί του».

Αυτές οι διαφορετικές περί Θείου και θέωσης πεποιθήσεις των δύο θρησκειών είναι καθοριστικές για τη σχέση του ανθρώπου με το Υπέρτατο Ον. Ενώ στο χριστιανισμό ο Θεός πλησιάζει τον άνθρωπο πρόσωπο με πρόσωπο και ως συνομιλητής, ούτως ώστε οικοδομείται μία αμοιβαία, προσωπική σχέση, με το Βράχμαν ως απρόσωπη, αφηρημένη έννοια κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. Η νιρβάνα δεν συνιστά μία κατάσταση βιωματικής ένωσης με το Θείο, καθώς η προσωπικότητα και η αυτοσυνείδηση του ανθρώπου διαλύονται μέσα στο κοσμικό Συνειδός, ώστε δεν μένει τίποτα που μπορεί να βιώσει αυτήν την ένωση.

Ωστόσο, ένα αδιάψευστο γεγονός είναι η υπαρκτή σχέση των θρήσκων ινδουιστών με τις διάφορες «θεότητές» τους. Αναμφισβήτητα παρατηρούνται σε αυτούς πραγματικές εμπειρίες που οδηγούν σε διαπιστωμένη διεύρυνση της συνείδησης, με εκπληκτικές ψυχο-σωματικές παραφυσικές ικανότητες, όπως τις βλέπουμε π.χ. σε γιόγκι και φακίρηδες. Αναδύεται, εντούτοις, το ερώτημα τι εκπροσωπούν αυτές οι θεότητες, και από πού και προς τι αυτές οι παραφυσικές δυνάμεις. Αποτελούν απλώς όπως πιστεύουν οι ινδουιστές, πρόσκαιρα μέσα για την επίτευξη του σκοπού, που είναι ο moksha και η nirvana;

Οι χριστιανικές αποκαλύψεις επιβεβαιώνουν ότι υπάρχουν οι άυλοι κόσμοι των πνευμάτων, τα οποία παρεισδύουν με κάθε δοθείσα ευκαιρία στο δικό μας κόσμο. Η Βίβλος βρίθει από τέτοια παραδείγματα όπως και γενικά από εκδηλώσεις υπερφυσικών δυνάμεων.

Ωστόσο ο Παύλος επισημαίνει ότι υπάρχουν επίσης απατηλές θαυματουργικές δυνάμεις και προειδοποιεί για τους κινδύνους που ελλοχεύουν όταν τις εμπιστευόμαστε (Προς Κολ. 2,9). Επίσης στην πρώτη επιστολή προς Κορινθίους (2,11 κ.εξ.) αντιδιαστέλλει το Πνεύμα του Θεού και τα χαρίσματά του με το πνεύμα του κόσμου. Στη Βίβλο γίνεται σαφές ότι οι άνθρωποι που επιζητούν την επαφή με υπερφυσικές δυνάμεις και με πνεύματα χάνουν τον έλεγχο και καταλήγουν σε μία σχέση εξάρτησης και υποτέλειας με αυτά. Επίσης ο Sundar Singh γράφει χαρακτηριστικά :

«Όταν ο γιόγκι βρίσκεται βυθισμένος στο Σαμάντι, καθώς κάθεται σε μια συγκεκριμένη στάση, κρατά την αναπνοή του και συγκεντρώνεται στην άκρη της μύτης του (Gita 6,13), συχνά πέφτει σε μία κατάσταση εκστατικού trance. Το πρόβλημα με το γιόγκι είναι ότι σε αυτήν την κατάσταση trance βλέπει έναν απατηλό κόσμο, όπου αντί να μπορεί να βρει την αλήθεια, διατρέχει τον κίνδυνο να οδηγηθεί σε πλάνη. Δεν θα ήταν καλύτερο για αυτόν να συγκέντρωνε την προσοχή του στον Θεό αντί στη μύτη του;»

«Οι οπαδοί της Vedanta υποστηρίζουν ότι ο μυστικιστής που βυθίζεται στο samadi (φώτιση) αναγνωρίζει τη maya και έτσι ελευθερώνεται. Προκύπτει όμως το ερώτημα : εάν όλα είναι maya, ψευδαίσθηση, πώς ξέρουμε ότι ο μυστικιστής που βρίσκει τη φώτιση και η γνώση που αποκτά σε αυτήν την κατάσταση δεν αποτελούν επίσης ψευδαίσθηση;

Εάν αναγνωρίσουμε ότι η Vedanta είναι αληθινή, και κατά συνέπεια άνθρωπος και θεός είναι το ίδιο, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε επίσης ότι και ο θεός είναι σε εξέλιξη και ότι επιδιώκει να φτάσει στην τελειοποίησή του περνώντας από τα εμπόδια της ψευδαίσθησης και της μεταμόρφωσης της ύλης. Αλλά αν αυτό δεν ισχύει, τότε ας μας πούνε οι βεδαντιστές: ποια είναι η πρώτη αιτία της maya; Ποιες πράξεις μας έχουν καταδικάσει να είμαστε αιχμάλωτοι της maya; Και σε τι ωφελεί η maya; Η αλήθεια είναι άλλη: ο θεός είναι μέσα στο κάθε πράγμα και το κάθε πράγμα είναι μέσα στον θεό. Όμως ο θεός δεν είναι κάθε πράγμα ούτε το κάθε πράγμα είναι θεός. Όποιος συγχέει το Δημιουργό με τη δημιουργία του, είναι βυθισμένος στην άγνοια».

Ο άνθρωπος είναι ομοίωμα του Θεού ή φαινομενικό, εφήμερο ον;

Ανάλογη με την πεποίθηση για τη φύση της Πρώτης Ουσίας της ζωής, διαμορφώνεται επίσης η πεποίθηση για τη φύση του ανθρώπου. Στον ινδουισμό ο άνθρωπος ταυτίζεται με τη σταγόνα Άτμαν που νοσταλγεί να επιστρέψει στον ωκεανό Βράχμαν για να ξεφύγει από τον ατέρμονο κύκλο των αναγεννήσεων και να διαλυθεί εκεί. Συνεπώς η ανθρώπινη προσωπικότητα είναι φαινομενική, άλλο ένα προϊόν της μάγια. Αντίθετα στη χριστιανική παράδοση ο άνθρωπος έχει μία ατομική προσωπικότητα και έχει δημιουργηθεί ως εν δυνάμει θεός, με συγκεκριμένα ενδοκοσμικά και εξωκοσμικά καθήκοντα και ένα σαφή, ενσυνείδητο προορισμό. Ο χριστιανός ζει μέσα στον κόσμο για να τον αλλάξει και για να προχωρήσει ο ίδιος πνευματικά, ώστε να γίνει «τέλειος όπως ο ουράνιος Πατέρας του».

Ο ινδουιστής δεν ενδιαφέρεται να αλλάξει τον κόσμο ούτε την κατάστασή του μέσα σε αυτόν. Θέλει απλώς να διαμορφώσει το κάρμα του έτσι που να φθάσει το ταχύτερο δυνατό στη διάλυση της προσωπικότητάς του.

Για τον χριστιανό ο ανθρώπινος πόνος δεν οφείλεται στη μάγια και στη σαμσάρα, αλλά στην απείθειά του απέναντι στον Θεό. Το πρόβλημά του δεν είναι το ατομικό κάρμα του, αλλά το αμάρτημα της αποστασίας και της εναντίωσης στο θεϊκό νόμο.

Στο σημείο αυτό θα γίνει μία παρέκβαση προκειμένου να γίνει πιο καθαρό το κεντρικό θέμα αυτού του βιβλίου. Αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι ο Θεός έχει αποκαλυφθεί σε όλους τους λαούς τον κατάλληλο χρόνο και ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του εκάστοτε λαού, της εποχής κ.λπ.

Επειδή όμως καθετί ουράνιο και αγνό εισερχόμενο στη γήινη σφαίρα αναγκαστικά παραμορφώνεται ή αλλοιώνεται από τον ανθρώπινο παράγοντα, το ίδιο έχει συμβεί επανειλημμένα με όλες αυτές τις θεϊκές αποκαλύψεις. Αυτό αποτελεί ένα γενικά παρατηρημένο γεγονός που δεν μπορεί να αποφευχθεί λόγω της ελευθερίας που παρέχει ο Θεός στην ανθρώπινη βούληση. Βέβαια ο ίδιος προβαίνει στην απαραίτητη διόρθωση όποτε το κρίνει αναγκαίο και σκόπιμο στέλνοντας π.χ. νέους διδασκάλους ή κάνοντας νέες αποκαλύψεις. Η μεγαλύτερη τέτοια νέα αποκάλυψη που έγινε το 19ο αιώνα δόθηκε μέσω του χριστιανού μυστικού Γιάκομπ Λόρμπερ μεταξύ 1840 και 1864. Στον Λόρμπερ αποκαλύφθηκε ότι και οι Ινδοί είχαν εξαρχής λάβει μια πλήρως εμπεριστατωμένη διδασκαλία από τον έναν Θεό και Δημιουργό. Όμως στην πάροδο του χρόνου και εδώ το ιερατείο την διαστρέβλωσε σημαντικά για δικούς του ιδιοτελείς σκοπούς. Μα ακόμη και έτσι έχουν επιβιώσει πολλές αλήθειες αν και πολύ μεταλλαγμένες στον ινδουϊσμό. Τη μετάλλαξη αυτή μπορεί να τη διαπιστώσει όποιος αντιπαραβάλει τη σημερινή μορφή του με τη Νέα Αποκάλυψη. Εδώ θα αναφερθούν συνοπτικά τα κύρια σημεία αυτής της αποκάλυψης όσον αφορά την Πρώτη Αρχή, την κοσμογονία, την καταγωγή και τον προορισμό του ανθρώπου. Έτσι ο αναγνώστης μπορεί να διαμορφώσει ιδία αντίληψη σχετικά με τις παραμορφώσεις της αρχικής θεϊκής αποκάλυψης που προέκυψαν με την πάροδο του χρόνου και αποτυπώθηκαν στον ινδουισμό και όχι μόνο σε αυτόν. [Για μία μεγαλύτερη εμβάθυνση στο θέμα μπορεί να ανατρέξει μεταξύ άλλων στα παρακάτω βιβλία: τα βιβλία του Βάλτερ Λουτς (βλ. βιβλιογραφία) και Το Μεγάλο Μυστήριο].

Τα κύρια σημεία των νέων αποκαλύψεων είναι τα εξής :

1. Το ΕΙΝΑΙ του Θεού

Ο Θεός είναι το απέραντο Πνεύμα που υπήρχε ανέκαθεν, η «Αρχική Αιτία» κάθε ύπαρξης. Αγάπη, Σοφία και παντοδυναμία της βούλησης είναι οι κύριες ιδιότητές Του. Το Άγιο Πνεύμα Του διαποτίζει όλο το σύμπαν, είναι η «Κοσμική Ψυχή» των αρχαίων θρησκειών. Παράλληλα όμως τούτο το απέραντο Πνεύμα διαθέτει έναν πυρήνα, ένα κέντρο εξουσίας. Σαν ένας ήλιος, αυτό το κέντρο εξουσίας ακτινοβολεί και διαχέει στην πλάση ιδέες και δυνάμεις οι οποίες αφού περάσουν από όλα τα στάδια εξέλιξης και ολοκληρώσουν τον κύκλο της ζωής τους, επιστρέφουν ξανά σε αυτό σαν τέλεια όντα.

Σε τούτο το άκτιστο κέντρο εξουσίας ο Θεός έχει υποστατή πνευματική μορφή ως τέλειο αρχέτυπο ανθρώπου. Γι’ αυτό λέγεται στην Παλαιά Διαθήκη πως ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα και ομοίωσή Του. Το πνεύμα του Θεού ορμώμενο από το άκτιστο κέντρο Δύναμης δημιουργεί αέναα.

Ολόκληρη η πλάση αποτελεί ένα τεράστιο σοφό μωσαϊκό μέσα στο οποίο οι θεϊκές ιδέες εκδιπλώνουν όλη την παλέτα των δυνατοτήτων τους ώσπου να φθάσουν στην τελειότητα. Αυτή η διαδικασία τελειοποίησης ολοκληρώνεται σε τεράστιες χρονικές περιόδους που τις χωρίζουν διαλείμματα ανάπαυσης. Σε αυτές τις δημιουργικές περιόδους αναφέρονται βιβλικές έννοιες όπως π.χ. οι «μέρες της δημιουργίας».

2. Η Αρχέγονη Πνευματική Δημιουργία

Πριν γίνει η υλική πλάση που όλοι μας βλέπουμε, προηγήθηκαν άλλες δημιουργίες, καθαρά πνευματικές. Κατ’ αρχάς ο Θεός δημιούργησε κατ’ εικόνα Του μεγάλα πνευματικά όντα. Σε Αυτούς τους πρωταρχάγγελους έδωσε την ικανότητα να δημιουργούν και οι ίδιοι με τη σειρά τους άλλα πνευματικά όντα που να τους μοιάζουν. Έτσι δημιουργήθηκαν στρατιές από αγγέλους. Αν ακολουθούσαν δε την εντολή της Αγάπης, για τον Θεό και τα αδέλφια τους, θα ανέβαιναν διαρκώς πνευματικά και μια μέρα θα έφθαναν στη θεϊκή τελειότητα. Είχαν όμως συνάμα την ελευθερία της βούλησης να διαλέξουν από μόνοι τους ποιο δρόμο να πάρουν.

Έτσι μια μερίδα από αυτούς με αρχηγό τον Εωσφόρο, που ήταν το Πρώτο Πνεύμα το οποίο είχε γίνει από τον Θεό, ξέφυγαν από το δρόμο της αγάπης, με αποτέλεσμα να γίνουν αλαζόνες, εγωιστές και φίλαρχοι. Σύμφωνα όμως με τον προαιώνιο νόμο όσοι απομακρύνονται από τον Θεό αποκόβονται από τα ρεύματα της θεϊκής ζωής (ή αγάπης) που τρέφουν και θερμαίνουν τα όντα.

Γι’ αυτό οι αποστάτες παρέλυσαν τελείως και στο τέλος, εντελώς ανήμποροι μεταμορφώθηκαν σε συμπυκνωμένες μάζες. Με αυτή τη συμπύκνωση (υλοποίηση) των πνευματικών – αιθέριων υπάρξεων, διαμορφώθηκαν οι αρχέγονες νεφέλες κοσμικής ύλης.

3. Η Υλική Δημιουργία

Ο Θεός είχε να επιλέξει ανάμεσα σε δύο λύσεις : είτε να εγκαταλείψει τους πεσμένους αγγέλους στην αιώνια καταδίκη τους είτε να τους οδηγήσει πάλι στο δρόμο Του και από εκεί στην τελειοποίηση. Η Αγάπη Του τους ευσπλαχνίστηκε και έτσι με τη βοήθεια των πιστών του αγγέλων δημιούργησε το σύμπαν, παίρνοντας σαν υλικό τις αρχέγονες νεφέλες κοσμικής ύλης. Αφού κατ’ αρχάς τις διέλυσε και τους έδωσε πάλι ζωή, έκτισε με αυτές τον υλικό κόσμο ο οποίος στο σύνολό του παριστάνει τον «άσωτο υιό». Με αυτόν τον τρόπο ανοίχτηκε ο δρόμος για την ελευθερία στα πνεύματα που είναι δέσμια μέσα στην ύλη αμέτρητων κοσμικών συστημάτων και σωμάτων.

4. Η βάση του κόσμου είναι Πνευματική

Ύλη με την έννοια του υλισμού δεν υπάρχει. Τα πάντα είναι ενέργεια, δηλαδή θεϊκή ή πνευματική δύναμη. Αυτή η ενέργεια είναι κατατμημένη σε απειροελάχιστα σωματίδια, τους «σπινθήρες πρωταρχικής ζωής».

Ακόμη και το άτομο είναι ένα ολοζώντανο σύμπαν σε μικρογραφία που απαρτίζεται από αμέτρητα βασικά σωματίδια (σε αυτό το συμπέρασμα έχει φθάσει και η πυρηνική φυσική). Τα βασικά σωματίδια (που σήμερα τα ονομάζουμε ηλεκτρόνια ή κβάντα) είναι σκέψεις και ιδέες του Θεού υλοποιημένες, που αποδεσμεύτηκαν από αυτόν για να ολοκληρώσουν με τη δική τους θέληση τον κύκλο τους. Ολόκληρο το σύμπαν αποτελείται από αυτά τα σωματίδια και εξελίσσεται σύμφωνα με το σχέδιο του Θεού.

5. Ο Σκοπός της Ζωής

Η θεία θέληση αφήνει τις συμπυκνωμένες μάζες κοσμικής ύλης σε όλα τα ουράνια σώματα να γίνουν όλο και πιο αραιές και χαλαρές. Έτσι απελευθερώνονται σπινθήρες ζωής εωσφορικής προέλευσης. Τότε οι άγγελοι που υπηρετούν τον Δημιουργό τις κατανέμουν μέσα στα φυσικά βασίλεια για να καθαριστούν από τον αρνητικό τους χαρακτήρα, σύμφωνα με το σχέδιο που έχει εκπονήσει η Αγάπη και η Σοφία Του. Αυτοί οι σπινθήρες ζωής συνδέονται μεταξύ τους και σχηματίζουν όλο και πιο πολύπλοκες ενώσεις ή «ψυχές». Ως τέτοιες ψυχές περνούν βαθμιαία σε συνεχώς ανώτερες μορφές ζωής μέσα από το ορυκτό, το φυτικό και το ζωικό βασίλειο. Έχουμε δηλαδή τη θεωρία της εξέλιξης του Δαρβίνου επαληθευμένη αλλά μέσα από ένα πολύ πιο διευρυμένο πνευματικό πρίσμα.

Οι «φυσικές ψυχές» μαθαίνουν στη διάρκεια της πνευματοσωματικής τους εξέλιξης στα τρία βασίλεια, πώς είναι φτιαγμένο και πώς λειτουργεί το εκάστοτε «ζωτικό» τους περίβλημα που είναι το υλικό τους σώμα.

Σε αυτήν την πορεία αρχίζουν σταδιακά να αποβάλουν τον εγωισμό τους και να αποδέχονται το νόμο της αγάπης και της αλληλοβοήθειας, σχηματίζονται από κοινού ενώσεις και οργανισμούς. Γι’ αυτόν το λόγο το Ευαγγέλιο μιλάει για τη «λύτρωση όλης της κτίσης» με τη δύναμη της Αγάπης.

6. Η Κατάληξη αυτής της Εξέλιξης είναι ο Άνθρωπος

Μέσα από τις όλο και μεγαλύτερες ενώσεις από τέτοιες φυσικές ψυχές, αναδύεται τελικά η ανθρώπινη ψυχή. Είναι τώρα έτοιμη, υπό την καθοδήγηση του πνεύματός της, μίας σπίθας αγάπης που της έχει εμφυσήσει ο Θεός, να δοκιμαστεί στην επίγεια ζωή. Αν πραγματώσει εκούσια τις εντολές της αγάπης, ο άνθρωπος φθάνει όλο και πιο κοντά στον Θεό και τελικά στην ολοκλήρωση: στην αληθινή υιοθεσία από Αυτόν, στην ελευθερία και ευδαιμονία της αιώνιας ζωής.^*

*^* Η «αποκατάσταση των πάντων» κατά τον Ωριγένη.

7. Ο Ιησούς Χριστός

Όταν η πλάση ήταν πλέον αρκετά ώριμη, ο Θεός αποφάσισε να μας ανυψώσει σε ένα ανώτερο στάδιο και επίπεδο σχέσης μαζί Του. Είχε έρθει η ώρα μετά τη δικαιοσύνη να γνωρίσουμε την αγάπη ως το κύριο χαρακτηριστικό του. Ο Θεός ο ίδιος ενσαρκώθηκε στον Ιησού για να διδάξει και να καθοδηγήσει την ανθρωπότητα και όλα τα πνεύματα. Η μεγαλύτερη απόδειξη της αγάπης Του ήταν να ντυθεί με την περιβολή της ύλης για να δείξει στους αποστάτες το δρόμο, πώς μπορούν να βγουν απ’ τη φυλακή τους και να επιστρέψουν στην πνευματική τους πατρίδα.

Το Πνεύμα του Ιησού, το ιερό Άκτιστο Κέντρο Δύναμης του Θεού, είναι ο «Πατέρας». Η ψυχή (και το σώμα) του Ιησού, δηλαδή η ανθρώπινη πλευρά του, είναι ο «Υιός». Οι θεϊκές Δυνάμεις που εκπηγάζοντας από τον Πατέρα μέσω του Υιού διαχέονται στο άπειρο, είναι το Άγιο Πνεύμα. Έτσι Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα είναι ενωμένοι στο πρόσωπο του Χριστού.

Το λυτρωτικό έργο του Ιησού Χριστού εξασφάλισε στον άνθρωπο τη δυνατότητα και τη δύναμη να επανέλθει στην ουράνια πατρίδα του, εφόσον ακολουθεί ευσυνείδητα τη διδασκαλία της αγάπης. Με οδηγό τη διδασκαλία αυτήν, οδηγούνται στη λύτρωση άνθρωποι και πνεύματα σε όλο το σύμπαν.

Με βάση τα παραπάνω, επίσης καταρρίπτεται η αντίληψη του ινδουισμού για την ιστορική εξέλιξη της ανθρωπότητας, την οποία εξέλιξη ο ινδουισμός βλέπει να λαμβάνει χώρα κυκλικά. Κατ’ αυτόν ο μεν άνθρωπος επανέρχεται συνεχώς, δεμένος λόγω του κάρμα του στον ατέρμονο κύκλο των μετενσαρκώσεων, μέχρι να διαλυθεί στο Βράχμαν, η δε ανθρωπότητα περνά επανειλημμένα από μακραίωνους κύκλους μίας κακής περιόδου σε μία περίοδο ολικής καταστροφής, μετά ανάπαυσης και αναδημιουργίας, μετά σε μία καλή περίοδο κ.ο.κ. Η χριστιανική αντίληψη είναι διαφορετική καθώς εξαρτά την ιστορία της ανθρωπότητας από δύο παραμέτρους, τη θεϊκή και την ανθρώπινη βούληση. Μετά την εκδίωξή του από τον παράδεισο ο άνθρωπος προσπαθεί να διαμορφώσει μόνος του τη μοίρα του στη Γη. Όμως οι υπεράριθμες σελίδες πόνου στα βιβλία της ιστορίας αποδεικνύουν πόσο λίγη επιτυχία έχει. Αντίθετα, τα μεγάλα οράματα για ειρήνη και επίγεια ευημερία ακολουθούνται ανελλιπώς από απότομη προσγείωση στην πραγματικότητα. Όταν η επιβίωση του πλανήτη κρέμεται από μία κλωστή, όποιος κι αν είναι ο κίνδυνος που τον απειλεί, είτε η οικολογική είτε η πυρηνική καταστροφή π.χ., είναι αφέλεια αν όχι τυφλότητα να ισχυριστεί κάποιος ότι το ανθρώπινο φύλο βαδίζει προς το καλύτερο. Όσο βαδίζει χωρίς τον Θεό, βαδίζει προς το χειρότερο.

Αυτή είναι η μία παράμετρος της ιστορίας της ανθρωπότητας, η άλλη είναι η πλευρά του Θεού. Ο άνθρωπος μπορεί να απομακρύνεται από τον Θεό, όμως εκείνος τον πλησιάζει με διάφορους τρόπους, με αποκορύφωση την ενανθρώπισή του. Γι’ αυτό η ιστορία του ανθρώπου που έχει πνευματικό προσανατολισμό δεν είναι κυκλική αλλά γραμμική-ανοδική. Από τη στιγμή που αναγνωρίζει την κυριαρχία του θεϊκού όντος επάνω του, το άτομο αρχίζει την αντίστροφη πορεία του. Και με αυτόν τον τρόπο θα επιστρέψουν κάποτε όλοι στη θεία Πηγή τους, εθελοντικά και συνειδητά, ακριβώς όπως απομακρύνθηκαν από εκεί, όταν ήταν ακόμη άγγελοι στην πνευματική Δημιουργία. Γιατί αυτό απετέλεσε το πρωταρχικό αμάρτημα για το οποίο είναι υπεύθυνοι σχεδόν όλοι οι άνθρωποι, καθώς εν γνώσει τους εξέπεσαν από την αγγελική τους κατάσταση, παρασυρμένοι από τον Εωσφόρο (Ησαΐα 14, 11-15).

[ΟΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥΣ] www.hapocalypshsimera.gr]

Το Νόημα και ο Σκοπός της Ανθρώπινης Ύπαρξης^*

Ο Στόχος του Θεού

«Οι σκέψεις Μου δεν είναι οι σκέψεις σας, οι δρόμοι σας δεν είναι οι δρόμοι Μου, λέει ο Κύριος παρά όσο απέχει ο ουρανός απ¹ τη γη, άλλο τόσο απέχουν οι δρόμοι Μου απ’ τους δικούς σας και οι σκέψεις Μου από τις δικές σας σκέ­ψεις».

Διαβάζοντας στις σελίδες του Λόρμπερ για το σχέδιο του Θεού με τον άνθρωπο, μας έρχονται στο νου αυτοί οι στίχοι του Ησαΐα, του προφήτη-ποιητή.

Στο «M.E.I.» διαβάζουμε σχετικά: «Ο Θεός, που είναι πα­ντοδύναμος, θα μπορούσε να γεννήσει από μέσα του ένα πνεύμα που θα το προίκιζε με τέλεια Σοφία και Δύναμη και μάλιστα όχι μόνον ένα αλλά μυριάδες τέτοια πνεύματα στο λεπτό.

Αλλά αυτά τα πνεύματα δεν θα είχαν καμία αυτοτέλεια, ε­πειδή θα ήθελαν και θα έκαναν ό,τι κι ο Θεός. Η θεϊκή Βού­ληση θα έπρεπε να τα διαπότιζε διαρκώς, ώστε να μπορούν να κινούνται και να πράττουν όπως θα υπαγόρευε εκείνη. Από μόνα τους δεν είναι τίποτα άλλο από σκέτες σκέψεις και ιδέες του Θεού.

Εφόσον όμως ο προορισμός τους είναι να γίνουν σιγά-σιγά όντα ανεξάρτητα, είναι απαραίτητο να διανύσουν όλο το δρόμο της ύλης. Με άλλα λόγια να καταδικασθούν για ένα διάστημα σε στέρηση της ελευθερίας της θέλησης τους, ό­που μόνο η Θέληση του Θεού τους δίνει στερεή υπόσταση, με τη μορφή που βλέπετε εδώ στη Γη. Άμα ολοκληρωθεί αυτή η πορεία, έχουν γίνει πια αυτοτελή παιδιά του Θεού, που σκέ­φτονται και ενεργούν ελεύθερα από μόνα τους. Εντούτοις, κάνουν διαρκώς ό,τι είναι το Θέλημα του- Όχι όμως επειδή τους το επιβάλλει καταναγκαστικά, αλλά γιατί αναγνωρί­ζουν από μόνα τους πως είναι το πιο σοφό που υπάρχει. Κι από μόνα τους αποφασίζουν να το ακολουθήσουν στις πράξεις τους.

Τότε όμως έχουν το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος· μακαριό­τητα κι ευδαιμονία στη ζωή.

Έτσι έχουν τα πράγματα, καλέ Μου φίλε! Απ’ αυτό και μόνο μπορείς ν’ αντιληφθείς και να θαυμάσεις την παμμεγίστη Σοφία του αληθινού Θεού. Γιατί βλέπεις πως ο Θεός, από υπέρ­μετρη Αγάπη και Σοφία, τις σκέψεις και τις ιδέες Του τις δια­μορφώνει και τις ανατρέφει ώστε να γίνουν παιδιά Του ανε­ξάρτητα και παρόμοια μ’ Αυτόν!»

«Στο Θεό επιτρέπεται να φτιάξει κατά κάποιο τρόπο μονα­χά το σπόρο και να τον εφοδιάσει με όλες τις δυνατές ικα­νότητες, σαν να περιβάλλεται όμως από ένα φλοιό. Η παρα­πέρα ανάπτυξη κι εξέλιξη του στη ζωή, ωστόσο, εναπόκειται στον ίδιο το σπόρο. Ο Θεός ακτινοβολεί και τον περιβάλλει αδιάκοπα με ζωή. Ο σπόρος πρέπεί να πάρει από μόνος του ενέργεια απ’ αυτή τη ζωή, για να οικοδομήσει μια δική του, αυτόνομη ύπαρξη. Και κάτι τέτοιο δεν γίνεται εύκολα, ούτε στη στιγμή».

*^* ΑΠΟ «ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ»

«Ήρθα μέσα σ’ ένα σώμα απ’ αυτό τον κόσμο, ακριβώς για να σας δώσω το πιο καλό πρότυπο ζωής. Ακολουθώντας αυτό το πρότυπο, ο καθένας μπορεί να κατακτήσει την τελειότητα στη ζωή. Και τούτο το πρότυπο λέει με δύο λόγια: «Αγάπα τον Θεό πάνω απ’ όλα με όλες σου τις δυνάμεις και τον διπλανό σου όπως αγαπάς τον εαυτό σου τον ίδιο!» Όποιος ακολουθεί και πραγματοποιεί αυτόν τον κανόνα ολόψυχα κι ακούραστα, είναι ίδιος μ’ Εμένα. Γι’ αυτό και θα οδηγηθεί στην απόλυτη Σοφία, Δύναμη κι Εξουσία!»

Όλη η πλάση είναι ένα σχολείο

«Ο κόσμος, όντας ένα στερεό υπόβαθρο της Αγάπης Μου, αποτελεί ένα μεγάλο σχολείο όπου οι άνθρωποι ζουν για λί­γο καιρό μακριά Μου. Έτσι θα πρέπει, από καθαρά δική τους εσωτερική παρόρμηση, να ξυπνήσει μέσα τους μεγάλη λα­χτάρα να έρθουν κοντά Μου. Τα εξωτερικά θέλγητρα του κόσμου υπάρχουν απλά σαν αντίποδας, για να παριστάνουν τον πειρασμό ώστε να μπορέσουν ν’ αναζητήσουν εθελοντι­κά την Αγάπη Μου. Το πρώτο βήμα γίνεται όταν ο κόσμος αρχίζει να χάνει τη σαγήνη του για τον άνθρωπο, είτε γιατί καθοδηγήθηκε σ’ αυτό το αποτέλεσμα είτε επειδή αυτό τον δασκάλεψε η πείρα. Κι αν συνάμα ο πόθος του να έρθει κοντά Μου φουντώνει όλο και πιο πολύ, δεν θ’ αργήσει να αποκτήσει το χάρισμα της πνευματικής όρασης κι ακοής. Αν και θα έχει ακόμη θνητό σώμα, θ¹ ακούει τη φωνή του ά­γιου Πατέρα, και πότε-πότε θα μπορεί να Τον βλέπει μπροστά του. Με αυτό τότε θα τον πλημμυρίσει το πνεύμα της Αιώνιας Αγάπης και θα βλέπει ενορατικά μέλλον, παρόν και παρελθόν σ’ ολόκληρο το σύμπαν. Κι ο θάνατος του κορ­μιού του θα είναι για τον καθένα μια ανείπωτα γλυκιά ευτυχία. Γιατί τότε θ’ αρχίσει να βλέπει καθαρά πως όταν πεθαίνει το σώμα του, ο ίδιος δεν πεθαίνει μαζί του^. αντίθετα, ξυπνάει ολότελα κι ανοίγει τα μάτια του στην Αιώνια Ζωή» («Θεία Οικονομία», τόμος 1, κεφ. 80).

Η ζωή αυτών που έφθασαν στην τελείωση^*

Αρκετοί Χριστιανοί έχουν πολύ εσφαλμένες και αρκετά α­νόητες ιδέες για τη ζωή, το έργο και τη μακαριότητα των τε­λείων που βρίσκονται στους ουρανούς. Σκέφτονται ότι κάθο­νται και τρώνε στο τραπέζι του Θεού, εξυμνούν και ψάλλουν. Οι κάπως εξυπνότεροι πιστεύουν ότι εξερευνούν τη Δημιουρ­γία ή κοιτάζουν τον Θεό κατά πρόσωπο. Μόνο λίγοι καταλαβαί­νουν ότι δεν μπορεί να συνίσταται σ’ όλ¹ αυτά η αιώνια ζωή και μακαριότητα κι ότι μία τέτοια συμπεριφορά καθαρής απόλαυ­σης δεν ταιριάζει με την ακούραστα αγαθοεργή φύση του Θε­ού, ο οποίος αποτελεί για την ψυχή το πρότυπο της τελειότη­τας. Αφού ο Θεός είναι η καθαρότερη και πάντα ενεργή αγάπη, και η δική μας αιώνια ζωή στην κατάσταση της τελείωσης δεν μπορεί παρά να είναι διαρκώς αυξανόμενη δράση στην υπηρε­σία της αγάπης.

Το μεγάλο πεδίο δράσης των ουρανίων κατοίκων είναι το αποστατημένο αρχέγονο πνεύμα του σατανά ή Εωσφόρου μα­ζί με όλη την ακολουθία του, που βρίσκεται δέσμια μέσα στα υλικά σώματα του κόσμου.

Ο μεγάλος προορισμός όλων των ανώτερων πνευμάτων εί­ναι να φέρουν αυτούς τους αδελφούς και αδελφές, μέσα από τις βαθμίδες του φυσικού βασιλείου και των πνευματικών σφαιρών, από την εναντίωση στον Θεό πίσω στη θεία τάξη και στην ελευθερία.

Στον «Πνευματικό Ήλιο» ο Κύριος λέει σε μία ομάδα μακα­ρίων: «Ήδη όταν είσασταν στη γη είχατε ακούσει ότι η εσοδεία Μου είναι μεγάλη. Όμως, υπάρχουν ακόμη λίγοι εργάτες στον αγρό Μου. Εδώ επομένως είναι ο τόπος όπου θα γίνετε οι α­ληθινοί εργάτες και συνεργάτες Μου για τη συγκομιδή, και μάλιστα έτσι, όπως ήδη έχουν γίνει πολλοί από τους αδελφούς σας. Εδώ ούτε θα οργώνετε ούτε θα θερίζετε σιτηρά, ούτε θα καλλιεργείτε αμπέλια ή θα μαζεύετε φρούτα. Όλα αυ­τά δεν είναι παρά μία αντιστοιχία που συμβολίζει τη γεμάτη αγάπη δράση που πρέπει να έχετε για τους αδελφούς σας πά­νω στη γη. Όμως όχι μόνο γι αυτούς. Εδώ θέλω να σας μιλήσω με ευρύ πνεύμα, και γι αυτό σας λέω: έχω ακόμη πολλά κοπά­δια που δεν κατοικούν στους σταύλους της γης, παρά ζουν σύμφωνα με το είδος τους σε αναρίθμητους άλλους πλανή­τες και ουράνια σώματα. Όλοι αυτοί πρέπει να οδηγηθούν σε αυτόν το σταύλο της αιώνιας ζωής.

*^* ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ: «Η ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ» ΤΟΥ Β. ΛΟΥΤΣ

Γι’ αυτό τώρα σας δίνω σε αφθονία τη δύναμή Μου, ώστε ό­που και να σας στείλω, να μπορέσετε να δράσετε σαν να δρούσα Εγώ ο ίδιος. Φυσικά θα μπορούσα να τα κάνω όλα αυτά μό­νος Μου, όμως σας μοιράζω όλο αυτό το έργο, για να μεγα­λώνει διαρκώς η μακαριότητα σας στο πλευρό Μου από αιω­νιότητα σε αιωνιότητα. Για το λόγο αυτό, πρέπει όταν σας στέλνω για έναν μεγάλο σκοπό σε κάποιο μέρος, να μπορείτε όπως Εγώ, να δείτε όλον το φυσικό κόσμο από τα βάθη του μέχρι το εξώτατό του περίβλημα και αντίστροφα, από το εξώτατο περίβλημα μέχρι τα βάθη του. Το τί πρέπει να κάνετε σε μια τέτοια αποστολή, αυτό θα το καταλαβαίνετε πάντοτε τέ­λεια. Τώρα, λοιπόν, σας έδειξα τον μεγάλο σας προορισμό, όπου μπορείτε να ενεργοποιηθείτε στο μέγιστο βαθμό σύμ­φωνα με την αγάπη Μου, τη σοφία και την τάξη Μου.»

Άπειρα πολύπλευρα και μεγάλα έργα υπάρχουν εδώ στον ανώτατο ουρανό της αγάπης διαβάζουμε στον «Ρόμπερτ Μπλουμ», την ιστορία της εξέλιξης στο επέκεινα του γνωστού επαναστάτη του περασμένου αιώνα: «συχνά οι πιο σπουδαίες επισκέψεις (πνευμάτων και αγγέλων) από όλες τις αναρίθμη­τες περιοχές του κόσμου, και πάρα πολλές αποστολές σε διά­φορους κόσμους και ήλιους. Επίσης υπάρχουν αποστολές στους δύο απροσμέτρητα μεγάλους κατώτερους ουρανούς και ειδικά στις άπειρες ενώσεις (αγγέλων) τους, καθώς και σε όλες τις πολυπληθείς περιοχές των πνευμάτων των κάθε είδους και μεγέθους κόσμων.»

«Για τέτοιες περιστάσεις πρέπει οι αρχάγγελοι που στέλνονται από δω να φέρουν διακριτικά του αξιώματος τους και να τα φοράνε για να καθιστούν φανερό ότι εκείνοι έχουν κερδίσει τη μεγαλύτερη νίκη επί του εαυτού τους και τώρα είναι μαζί με Μένα κυρίαρχοι του απείρου. Σε αποστολές πάνω στη γη, ό­που μεγαλώνουν και αναπτύσσονται τα παιδιά Μου, κάτι τέ­τοιο δεν είναι, φυσικά αναγκαίο. Γιατί τα παιδιά Μου πρέπει να ανατραφούν με τη μέγιστη δυνατή απλότητα. Γι αυτό, δεν πρέπει να αφυπνιστούν με οτιδήποτε λαμπρό από την ταπεινο­φροσύνη τους, που έτσι κι αλλιώς με κόπο διατηρείται. Διαφο­ρετικά όμως είναι τα πράγματα για τα πνεύματα που κατοικούν μεγάλους κεντρικούς ήλιους και που έχουν ήδη γεννηθεί μέσα στο μεγαλύτερο φως και στη λαμπρότητα και ζουν σε κατοικίες που μπροστά σ’ αυτές ακόμη κι ό, τι βλέπετε εδώ στον ύψιστο ουρανό μοιάζει με φτωχική καλύβα. Τότε πρέπει, όταν είναι απαραίτητο, να εμφανίζονται με μεγάλη λάμψη και μεγαλοπρέπεια.

Αλλά σε τέτοιες όχι σπάνιες περιπτώσεις χρειάζεστε κι ε­σείς διακριτικά εξουσίας, με τα οποία θα κάνετε γνωστό στα εν λόγω πνεύματα ότι είσαστε ηγεμόνες από τον ύψιστο ου­ρανό και κατά κάποιον τρόπο αδελφοί του ανώτατου πνεύμα­τος του Θεού. Οι ηλιακές περιοχές πρέπει να τρέμουν κάτω από τα βήματά σας και η φωνή σας πρέπει να μοιάζει με τη βροντή των καταιγίδων εκείνων, που διατηρούν το βαθύτατο σεβασμό στις φλογερές ψυχές των κατοίκων των μεγάλων η­λιακών κόσμων. Όλοι οι κάτοικοι του ύψιστού ουρανού Μου έχουν τον ίδιο μεγάλο προορισμό. Φυσικά, πιο πολλά έχουν να κάνουν όσοι κατοικούν πιο κοντά σε Μένα, στο ίδιο μου το σπίτι, όπως και στον άνθρωπο, τα ζωτικά νεύρα εκείνα που είναι πιο κοντά στην καρδιά πρέπει και να έχουν διαρκώς τη μεγαλύτερη δραστηριότητα…»

Διάφορα χαρίσματα του πνεύματος

Μια και για τα πολύπλευρα καθήκοντα στις διάφορες περιο­χές της δημιουργίας απαιτούνται διαφορετικές δυνάμεις και χαρίσματα, δεν πρέπει να φανταζόμαστε τον ουρανό ως ένα βασίλειο απόλυτα όμοιων όντων.

Ο αρχάγγελος Ραφαήλ λέει στους μαθητές: «Δεν υπάρχει τελειοποίηση της ζωής που να μην είναι στενά συνδεδεμένη με την εσωτερική δύναμη, γιατί η τελειοποιημένη ζωή είναι η ίδια η τελειοποιημένη δύναμη. Όμως, μία διαφοροποίηση των χαρισμάτων του πνεύματος από τον Θεό προς τους ανθρώ­πους ανάλογα με τις ιδιαιτερότητές τους, είναι αναγκαία, για να μπορούν αιώνια τα πνεύματα να υπηρετούν το ένα το άλλο κατά το μέτρο της αγάπης τους προς τον Θεό και προς τα άλλα πνεύματα. Γι αυτό, ο ένας λαβαίνει κατά τη ν τελειοποί­ησή του το χάρισμα της πρόβλεψης, ο άλλος της σοφής έκ­φρασης δια του λόγου, ένας τρίτος το χάρισμα της εφευρετι­κό τη τας και της δημιουργίας, ενώ κάποιος άλλος εκείνο της ισχυρής βούλησης ή της δύναμης της αγάπης ή πάλι της ι­σχύος της σοβαρότητας, της υπομονής, της ευσπλαχνίας, της ταπεινοφροσύνης. Έτσι, στον καθένα κυρίαρχο στοιχείο είναι κάτι διαφορετικό, ώστε τα πνεύματα να μπορούν να υπο­στηρίζουν το ένα το άλλο σε διάφορες καταστάσεις. Όμως σε περίπτωση ανάγκης το κάθε (τέλειο) πνεύμα έχει μέσα του ε­νωμένες όλες τις ικανότητες και μπορεί να δράσει με οποιοδήποτε ειδικό χάρισμα του πνεύματος του Κυρίου. . .

Το ότι έτσι έχουν τα πράγματα, μπορείτε ήδη να το συμπεράνετε από τα αναρίθμητα διαφορετικά ταλέντα ικανότητες και ιδιότητες των ανθρώπων πάνω στη γη. Ο ένας είναι καλός ομιλητής, ο άλλος είναι ζωγράφος, άλλος είναι τραγουδιστής, άλλος καλός στους λογαριασμούς, άλλος μηχανικός, άλλος υφαντής κοκ. Κι έτσι ο καθένας τους έχει ήδη από τη φύση του κάποιο ειδικό ταλέντο. Όμως, εκτός από αυτό του το ιδιαί­τερο ταλέντο έχει και όλες τις άλλες ανθρώπινες ικανότητες, έστω και σε μικρότερο βαθμό, και μπορεί να τις τελειοποιήσει κάπως, εάν καταβάλει κόπο και προσπάθεια. Όπως, λοιπόν, βλέπετε αυτή τη διαφοροποίηση ήδη εδώ πέρα, καταλαβαίνε­τε ότι η αντίστοιχή διαφοροποίηση των χαρισμάτων του θεϊκού πνεύματος προς τους τέλειους είναι και πρέπει να είναι πολύ μεγαλύτερη, επειδή χωρίς αυτή δεν θα ήταν δυνατή καμία α­ληθινή και ζωντανή μακαριότητα.

Ο δρόμος προς την τελείωση είναι για όλους ίδιος. Είναι α­πόλυτα όμοιος με την εκροή του φωτός από τον ήλιο και την πτώση της βροχής από το σύννεφο. Παρατήρησε, όμως, τις άπειρες διαφορετικές επιδράσεις του ίδιου αυτού ηλιακού φωτός και της ίδιας βροχής τόσο στο ορυκτό, όσο και στο φυ­τικό και ζωικό βασίλειο! Όπως εκεί βλέπεις μία τεράστια ποι­κιλία των πλασμάτων αυτού του κόσμου, έτσι προκύπτει μια ακόμη μεγαλύτερη ποικιλία στο τέλειο βασίλειο των αγγέ­λων. Και αυτό έγινε κατ’ εντολήν της θείας σοφίας και αγάπης ώστε να γίνει ακόμη μεγαλύτερη η ευτυχία των πνευμάτων.

Γι’ αυτό, να μη ρωτάτε εάν κατά την τελείωσή σας θα λάβετε τις ιδιότητάς Μου, αλλά να βαδίζετε με ταπεινότητα και αγάπη στο δρόμο του φωτός που τώρα γνωρίσατε, χωρίς να σταμα­τάτε, και τότε θα καταλάβετε καθαρά και ζωντανά σε ποιο από τα χαρίσματα του πνεύματος από τον Θεό θα καταλήξετε!»

Αέναη αύξηση των δυνάμεων και της μακαριότητας

Η εμβέλεια της γνώσης, καθώς και η δημιουργική δύναμη της θέλησης των αγαθοεργών πνευμάτων αυξάνεται και ενισχύεται διαρκώς από την αιώνια αγάπη. Σ’ αυτό ακριβώς συνίσταται η βασική αιτία της ανεξάντλητης μακαριότητας των κατοίκων του ουρανού.

Ένας άγγελος λέει: «Αυτό που εμείς, τα τέλεια πνεύματα, θέλουμε, αυτό γίνεται όπως το θέλουμε μέσα από την αγά­πη, τη σοφία και την ελευθερία μας, είτε στη στιγμή, είτε στα­διακά, με μια σοφή τάξη. Γιατί εξ αιτίας της αγάπης μας για τον Θεό βρισκόμαστε επίσης απόλυτα στη σοφία και την εξουσία του, την οποία ανάλογα με την ωρίμανσή μας μπορούμε να αντιληφθούμε και να αντέξουμε. Έτσι, η αγάπη του Θεού είναι και δική μας αγάπη, η σοφία του είναι και δική μας σοφία, η βούλησή του και δική μας βούληση και η εξουσία του και δική μας εξουσία. Κι όμως, στον Θεό ενυπάρχουν και απροσμέτρη­τα βάθη, που ποτέ δεν θα τα εξερευνήσει κανένα δημιουργημένο πνεύμα. Κι αν ακόμη μπορούσε να το κάνει, δεν θα ήταν τότε μακάριο, γιατί δεν θα είχε πια να περιμένει από τον Θεό αυξανόμενη μακαριότητα.»

«Ένα πνεύμα των ουρανών που περιδιαβαίνει ενσαρκωμένο τη γη, που έχει εκεί αφιερωθεί στην αληθινή ουράνια σοφία και έχει γίνει χάρη σ’ αυτό ένας άνθρωπος γεμάτος αγάπη, σοφία και ουράνια δικαιοσύνη, στο τέλος αναγνωρίζει μόνος του τό­σα πολλά, όσα όλα τα άλλα αρχέγονα αγγελικά πνεύματα μαζί, που δεν έχουν ακόμη περάσει τα βάσανα της οδού της σάρκας. Κι αυτό γιατί ένα τέτοιο πνεύμα είναι η σύνθεση όλων των ου­ρανίων νοημοσυνών, όπως η ψυχή του ανθρώπου είναι η σύν­θεση όλων των γήινων μορίων νοημοσύνης, κι αυτό ασφαλώς σημαίνει πάρα πολλά.»

Αντίστοιχα με την πνευματική του ανάπτυξη, «σε κάθε πνεύ­μα αρχικά ανατίθεται μόνον ένας μικρός και απλός κύκλος δραστηριοτήτων. Αν σ’ αυτόν υποδειχθεί πιστό και πλήρως ε­νεργοποιημένο, τότε γρήγορα του ανατίθενται μεγαλύτερα έργα.»

Ένα από τα αρχικά καθήκοντα των μακαρίων πνευμάτων εί­ναι, όπως αναλύθηκε στο προηγούμενο κεφάλαιο, να προστα­τεύει τους ανθρώπους στο γήινο επίπεδο, συνήθως τους εξ αίματος συγγενείς του που ζουν ακόμη. «Όταν αναγεννηθείτε εντελώς» εξηγεί ο Ιησούς στους μαθητές του, «τότε κι εσείς θα κάθεστε “σε δώδεκα καθίσματα “και θα “κρίνετε τους δώδε­κα λαούς του Ισραήλ”, πράγμα που σημαίνει ότι τότε μαζί με Μένα στους ουρανούς θα ενεργείτε πάντοτε όπως Εγώ και μαζί με Μένα για το αιώνιο καλό όλων των ανθρώπων αυτής της γης και όλων των άλλων κόσμων, επαγρυπνώντας και οδη­γώντας, ως αόρατα για τους γήινους ανθρώπους πνεύματα, τους ανθρώπους εδώ και στον άλλο κόσμο. Γιατί το βασίλειο των ουρανών και η αυξανόμενη μακαριότητά του υπάρχει μό­νον ως αληθινή και διαρκώς αυξανόμενη δραστηριότητα στην υπηρεσία της αγάπης.»

Τα πιο προχωρημένα πνεύματα είναι επιφορτισμένα με τη διεύθυνση και τη διατήρηση των υλικών και πνευματικών κό­σμων.

«Οι άγγελοι του ανώτατου ουρανού είναι υπεύθυνοι για τη διατήρηση όλων των κόσμων και είναι οι ανώτατοι ηγέτες τους. Τέτοιοι άγγελοι συχνά είναι κύριοι και ηγέτες μίας ολό­κληρης ηλιακής περιοχής. Όμως, για να συμβεί αυτό πρέπει, φυσικά, πρώτα να μάθουν πολλά και να περάσουν από πολλά σχολεία. Ένας άγγελος που κάνει σωστά τη δουλειά του και καταφέρνει να διατηρεί τον πλήρη σεβασμό των πνευμάτων που διοικεί, αποκτά έναν όλο και μεγαλύτερο κύκλο δραστη­ριοτήτων.»

Τέλος, τα πνεύματα που κατέχουν τον ανώτατο βαθμό τε­λείωσης, αποκτούν σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό και το χάρι­σμα της αρχικής δημιουργίας και της αναδημιουργίας.

«Μολονότι ο χώρος στην κυριολεξία είναι απεριόριστος προς κάθε πλευρά του, δεν υπάρχει ωστόσο ούτε ένα σημείο στα άπειρα βάθη του που να μην είναι παρόν το πνεύμα της σοφίας και της δύναμης του Θεού. Τα αληθινά παιδιά του Θε­ού που διακρίνονται χάρη στην αγάπη τους γι Αυτόν και για τον πλησίον, στον άλλο κόσμο θα αποκτήσουν την εξουσία και τη δύναμη να πληρούν τον αιώνιο χώρο όλο και περισσότερο με νέες δημιουργίες.»

Σε όλα αυτά τα έργα, οι άγγελοι και οι αγγελικοί ηγεμόνες των ουρανών διαθέτουν στρατιές ολόκληρες από συνεργά­τες. 0 αρχάγγελος Ραφαήλ εξηγεί σε έναν έκπληκτο μαθη­τή: «Θα καταλάβεις πώς κάποια πράγματα είναι για Μένα δυ­νατό να γίνουν τόσο εύκολα και γρήγορα, αν αναλογιστείς ότι ένα πνεύμα, ως η αρχή που εισδύει στο εσωτερικό των όντων και των πραγμάτων, μπορεί να χειριστεί οτιδήποτε υλικό εύκολα και με τη μέγιστη αποτελεσματικότητα. Άλλωστε, ως αρχάγγελος έχω μυριάδες συνεργατών που είναι ανά πάσαν στιγμή στη διάθεσή μου. Όταν θέλω κάτι που προέρχεται από τη θεία βούληση, αμέσως η ίδια βούληση περνάει σ’ εκεί­νους πούμε υπηρετούν και αυτοί αμέσως δραστηριοποιούνται και μπορούν εύκολα να πραγματοποιήσουν αυτό που τους ζη­τώ σε χρόνο τόσο μικρό, που δύσκολα μπορείς να το φαντα­στείς. Εγώ προσωπικά φυσικά δεν κάνω τίποτα. Αλλά η αρχαγ­γελική μου θέληση κατευθύνει τις μυριάδες αυτές να δράσουν. Μ’ αυτόν τον τρόπο, η πράξη που ζήτησα να γίνει εκτελείται γρήγορα και εύκολα. Κι αυτό είναι εξασφαλισμένο, γιατί ο Κύ­ριος και εμείς έχουμε ήδη από καιρό προετοιμάσει τα πάντα για οποιαδήποτε πράξη, και αυτά μπορούν, αν παραστεί ανάγκη, να μετατραπούν σε εξωτερικά ορατή για σας πράξη. Έτσι δημιουργούνται όλα, όταν η βούλησή μας κινεί εσωτερικά τα αρχέγονα φυσικά πνεύμα τα που εκπορεύθηκα ν από τη σκέψη μας και τα εξαναγκάζει σε δράση.»

Η υπεροχή των ανθρώπων της γης

Την υψηλότερη θέση με το ευρύτερο πεδίο δράσης κατέ­χουν σε όλη τη Δημιουργία εκείνα τα πνεύματα, που έχουν πε­ράσει από το δύσκολο δρόμο της γήινης ζωής και έχουν γίνει έτσι απευθείας παιδιά του Θεού.

Στον «Πνευματικό Ήλιο» διαβάζουμε: «Τα παιδιά της γης εί­ναι πιο κοντά σε Μένα, γιατί Εγώ προσωπικά τα έκανα στη γη τα πρώτα παιδιά Μου. Συνεπώς, και εδώ είναι -μετά από Μένα- εκείνοι, οι οποίοι “κρίνουν τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ “, πράγμα που η ευρεία ουράνια και πνευματική του σημασία εί­ναι η εξής: Έχω δώσει στα παιδιά Μου αυτά τη δικαιοδοσία να κυριαρχούν, να διερευνούν και να βάζουν τάξη στο άπειρο και σε όλες τις αναρίθμητες δημιουργίες που υπάρχουν μέσα σ’ αυτό. Τα παιδιά των άλλων ουρανίων σωμάτων τους υπηρε­τούν σ’ αυτό όπως τα μέλη ενός σώματος πάντοτε είναι έτοι­μα να υπηρετήσουν τη θέληση του πνεύματος. Έτσι, τα πνεύ­ματα αυτά και τα παιδιά Μου είναι σαν να σχηματίζουν, με μέ­τρο τις πράξεις αγάπης, έναν άνθρωπο που διαθέτει όλα τα μέλη τα απαραίτητα για την εκτέλεση της θέλησής του.

Άρα ένα παιδί της γης εκπορευόμενο από Μένα είναι η βού­ληση που οδηγεί πάρα πολλά άλλα πνεύματα από άλλα ουράνια σώματα, που ναι μεν έχουν και τη δική τους βούληση και μπο­ρούν να κάνουν ό, τι επιθυμούν, όμως όταν πρόκειται για δράση αγάπης, η βούληση των παιδιών Μου της γης είναι που εισέρ­χεται σ’ αυτά και τα κινεί. Τότε, δισεκατομμύρια απ’ αυτά είναι σαν ένας άνθρωπος, του οποίου το πνεύμα θέλησης που ωθεί σε δράση είναι εκείνο ενός από τα παιδιά Μου.»

Ο ουράνιος γάμος

Ένας παράγοντας της μακαριότητας των ουρανίων πνευμά­των συνίσταται στο ότι κάθε θηλυκό και κάθε αρσενικό πνεύμα βρίσκει, όταν ωριμάσει, το ορισμένο από τον Θεό σύντροφό του και συνδέεται αιώνια μαζί του σε εσωτερικό γάμο. Στη νέα αποκάλυψη υπάρχουν πολλές περιγραφές τέτοιων γάμων τελείων πνευμάτων στους ουρανούς. 0 Κύριος λέει στον επίσκοπο Μαρτίνο, που έφθασε στον άλλο κόσμο στην αναγέν­νηση:

«Η τάξη Μου απαιτεί να ζείτε και να δράτε για τη μέγιστη τελείωσή σας όχι εκτός, αλλά εντός του ουράνιου γάμου. Γι’ αυτό, ο καθένας σας πρέπει, για να είναι τέλειος σε όλα, να έχει μία σύζυγο, που να σταθεροποιεί τη σοφία του για πάντα και να δέχεται το φως που ξεχύνεται από τη φλόγα αγάπης της καρδιάς του.

Γιατί μια σύζυγος είναι σαν ένα πνευματικό δοχείο, που δέ­χεται και διατηρεί το φως που πηγάζει από την καρδιά σας. Συγχρόνως όμως είναι και σαν μια βοηθός της ζωής της καρ­διάς, που συντηρεί το ιερό πυρ της ζωής στην εστία που Εγώ έχω εγκαταστήσει μέσα στην καρδιά σας. Κι έτσι, πρέπει κι εσύ να πάρεις μια γυναίκα και να είσαι αιώνια ένα μ’ αυτήν. Μαρτίνε, δεν φαντάζομαι αυτό να σου είναι δυσάρεστο;»

Αυτός ο αληθινός και αιώνιος «ουράνιος γάμος» δεν είναι, όπως ο γήινος, εγωιστικός και δεν συνάπτεται αυτόβουλα με­ταξύ σωμάτων ή ψυχών. Γι’ αυτό, αναφέρεται στην Αγία Γ ραφή: «Διότι εν τη αναστάσει ούτε νυμφεύονται ούτε νυμφεύουσιν, αλλ’ είναι ως οι άγγελοι του Θεού εν ουρανώ.» (Κατά Ματ­θαίον, κβ’ 30)

Οι ουράνιοι γάμοι συνάπτονται από τον «εσώτατο άνθρωπο», δηλαδή από το καθαρό θεϊκό πνεύμα του άντρα και το καθαρό θεϊκό πνεύμα της γυναίκας, όχι από τη δική τους εγωιστική θέληση, αλλά μέσα στην πιο ελεύθερη αφοσίωση στην ανώτε­ρη θέληση. Και για τους δύο, δεν μπορεί να βρεθεί σε ολόκλη­ρο το άπειρο και την αιωνιότητα κανένα πιο τέλειο συμπλήρω­μα, με το οποίο θα ήταν πιο ευτυχισμένοι – κι αυτό επειδή στον γάμο αυτό ξαναβρίσκονται τα δύο αρχικά ημίση ενός αρχέγονου πνευματικού όντος μετά από ένα μακρύ δρόμο ζωής.

Για τα αρχέγονα πνεύματα λέει ένας άγγελος στο «Μεγάλο Ευαγγέλιο»’. «Σ’ εμάς τα αρχέγονα πνεύματα, επικρατεί απο­κλειστικά και μόνο η αρσενική-θετική φύση. Όμως παρ’ όλ’ αυ­τά και η θηλυκή-παθητική αρχή είναι απόλυτα παρούσα, κι έτσι ο κάθε άγγελος εσωτερικά παρουσιάζει τον τελειότερο γάμο του θείου ουρανού. Το αν θέλουμε να εμφανιστούμε με τη θηλυκή ή αρσενική μορφή μας, εξαρτάται απόλυτα από εμάς, ενώ και τα δύο αυτά εμπερικλείονται στο ίδιο πνευματικό περίβλη­μα. Όμως, ακριβώς στο ότι μέσα μας είμαστε δυαδικοί, είναι και ο Λόγος που δεν μπορούμε ποτέ να γεράσουμε, γιατί οι δύο πόλοι μέσα μας αλληλοϋποστηρίζονται αιώνια. Σ’ εσάς τους ανθρώπους, όμως, οι πόλοι είναι χωρισμένοι σε δύο φυλετικά διακεκριμένες προσωπικότητες και γι αυτό, επειδή ο καθένας έχει χωριστή ύπαρξη, δεν βρίσκει υποστήριξη μέσα στον ίδιο τον εαυτό του.»

Οι πόλοι, λοιπόν, του αρσενικού που δημιουργεί και του θη­λυκού που συντηρεί, που είναι ενωμένοι στο αρχέγονο πνεύ­μα, στον άνθρωπο είναι χωρισμένοι σε φυλετικά διακεκριμέ­νες προσωπικότητες. Συνεπώς, κατά την εξέλιξη των αρχεγόνων πνευμάτων πρέπει να υπήρξε κάποιο χρονικό σημείο, ό­που χωρίστηκαν ο θηλυκός και ο αρσενικός πόλος και συνέχι­σαν ξεχωριστά το δρόμο της ζωής τους. Στην πορεία τους αυ­τή, το ένα μισό του πνεύματος όφειλε να απελευθερώσει από την ύλη του φυσικού βασιλείου και να εξαγνίσει μια θηλυκή και το άλλο μια αρσενική ψυχή. Και έτσι κατά την εξέλιξη του αν­θρώπου δημιουργήθηκαν ένας άντρας και μια γυναίκα, που συ­ναντιούνται στην ορισμένη από το πεπρωμένο ώρα ως προκα­θορισμένοι από την αγάπη και τη σοφία του Θεού ο ένας για τον άλλο, είτε εδώ είτε στον άλλο κόσμο. Τότε αναγνωρίζουν ο ένας τον άλλο μέσα σε βαθιά και καθαρή πνευματική αγάπη και τους επιτρέπεται να ενωθούν αιώνια μέσα στη μεγαλύτερη μακάρια ενότητα με τον Θεό – ως μια αιώνια «διπλή προσωπι­κότητα».